Verbum

анлайнавы слоўнік

шыхт, -у, М шы́хце, мн. -ы, -аў, м.

Тое, што і строй¹ (у 1 знач.).

Стаць (паставіць) у ш.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шы́хта

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

рассыпно́й рассыпны́;

рассыпно́й строй воен. рассыпны́ строй (шыхт).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шы́хта, -ы, ДМ -хце, шыхт, ж. (спец.).

Сумесь матэрыялаў (руда, флюсы, кокс, вугаль і інш.), узятых у пэўнай прапорцыі, якую загружаюць у плавільныя печы для перапрацоўкі.

Закласці шыхту спецыяльнай сталі.

|| прым. шы́хтавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

строй¹, -ю, М страі́ і стро́і, мн. страі́, страёў і стро́і, -яў, м.

1. М страі́, мн. страі́, страёў. Шарэнга людзей, а таксама воінская часць, пастроеная радамі; шых, шыхт.

Ісці строем.

Аб’явіць загад перад строем.

2. М страі́, мн. страі́, страёў. Рад прадметаў, размешчаных у адну лінію.

С. бярозак ля дарогі.

3. М стро́і, мн. стро́і, -яў. Суадносіны тонаў па вышыні, якія ўтвараюць пэўную сістэму.

Мажорны, мінорны с.

4. М стро́і, мн. стро́і, -яў. У паэзіі: пабудова паэтычнага твора, яго эмацыянальная афарбоўка.

Асаблівасці паэтычнага строю песень.

◊

Выбыць са строю — стаць непрыгодным для выканання якіх-н. абавязкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

строй

1. (система общественного, государственного устройства) лад, род. ла́ду м.;

госуда́рственный строй дзяржа́ўны лад;

2. воен., перен. строй, род. стро́ю м.; шыхт, -та м.;

стоя́ть в строю́ стая́ць у страі́ (у шыхце́);

3. (система, структура) лад, род. ла́ду м.;

граммати́ческий строй языка́ граматы́чны лад мо́вы;

4. муз. лад, род. ла́ду м., строй, род. стро́ю м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)