шурпа́ты
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
шурпа́ты |
шурпа́тая |
шурпа́тае |
шурпа́тыя |
| Р. |
шурпа́тага |
шурпа́тай шурпа́тае |
шурпа́тага |
шурпа́тых |
| Д. |
шурпа́таму |
шурпа́тай |
шурпа́таму |
шурпа́тым |
| В. |
шурпа́ты (неадуш.) шурпа́тага (адуш.) |
шурпа́тую |
шурпа́тае |
шурпа́тыя (неадуш.) шурпа́тых (адуш.) |
| Т. |
шурпа́тым |
шурпа́тай шурпа́таю |
шурпа́тым |
шурпа́тымі |
| М. |
шурпа́тым |
шурпа́тай |
шурпа́тым |
шурпа́тых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
шурпа́ты, -ая, -ае.
1. Нягладкі, з невялікімі няроўнасцямі.
Шурпатыя дошкі.
2. перан. Недапрацаваны, з хібамі, недахопамі.
Ш. стыль.
|| наз. шурпа́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шурпа́ты
1. шерохова́тый; шерша́вый;
~тая падло́га — шерохова́тый пол;
~тая папе́ра — шерша́вая бума́га;
2. перен. шерохова́тый;
ш. стыль — шерохова́тый стиль
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шурпа́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае нягладкую, з невялікімі няроўнасцямі паверхню. Шурпатыя дошкі. □ [Сцяпан] прыгнуў арэшыну, .. абшастаў рукою лістоту — раз-пораз пальцы намацвалі шурпатыя цвёрдыя каробачкі. Гіль. Трымаючыся за моцныя сукі, я ступіў да Зоні па тоўстым шурпатым камлі. Адамчык. // Нягладкі, агрубелы (пра скуру, цела, пакрытае такой скурай). А тут шурпатыя Трахімавы пальцы спрытна хапаюць яго за вуха, рыжая з сівізною барада набліжаецца аж да самага Уладзікавага носа і страшна шыпіць. Крапіва. Далонь.. [Надзежды Іванаўны] была шурпатая, мазолістая — жанчына не цуралася любой працы. Шамякін. Гладзіў.. [сына], цалаваў валасы, шурпатую абветраную шчаку. Лынькоў. // З густым ворсам (звычайна грубым, калючым). Ночы пад канец лета святлейшыя, пад раніцу халаднавата — не ратуе нават шурпатая даматканая коўдра. Навуменка. Было прыемна цяпер скінуць цесныя чаравікі, абкруціць нагу сухой і шурпатай анучкай, надзець шырокі.. бот. М. Стральцоў.
2. перан. Недапрацаваны, з хібамі, недахопамі. Толькі сэрца зловіць Шчырую прыязнасць у шурпатай мове. Буйло. Войцік прачытаў.. [матэрыял] і, нібы сам сабе, заўважыў, што для пачатку атрымалася нядрэнна, толькі стыль шурпаты. Машара. Гаварыў [Міход] ветла, спагадліва, ніводнага шурпатага слоўца. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каструбава́ты, -ая, -ае.
Шурпаты, нягладкі.
Каструбаватая дошка.
|| наз. каструбава́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
закару́злы, -ая, -ае.
1. Агрубелы, шурпаты.
Закарузлыя рукі.
2. перан. Адсталы, закаснелы.
Закарузлая душа.
|| наз. закару́зласць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шерохова́тый
1. шурпа́ты;
2. (о стиле) шурпа́ты; (о характере) няро́ўны, непамярко́ўны; (об отношениях) наця́гнуты.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шо́рсткі, -ая, -ае.
1. Шурпаты, агрубелы, калючы, цвёрды.
Ш. асфальт.
Шорсткая далонь.
Ш. снег.
2. перан. Рэзкі рашучы, з цвёрдым характарам.
Ш. чалавек.
|| наз. шо́рсткасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ссо́хлы, -ая, -ае.
1. Пра расліны: які звяў, засох, загінуў ад неспрыяльных умоў.
С. куст бэзу.
2. Сасмяглы, шурпаты (пра вусны).
Ссохлыя вусны.
3. перан. Схуднелы (пра чалавека; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шерша́вый шурпа́ты; (жёсткий) шо́рсткі;
шерша́вая ко́жа шо́рсткая (шурпа́тая) ску́ра.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)