шука́льнік

‘прыбор’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. шука́льнік шука́льнікі
Р. шука́льніка шука́льнікаў
Д. шука́льніку шука́льнікам
В. шука́льнік шука́льнікі
Т. шука́льнікам шука́льнікамі
М. шука́льніку шука́льніках

Крыніцы: piskunou2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

шука́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, заняты пошукам, здабываннем чаго-н.

Ш. жэньшэню.

Шукальнікі алмазаў.

Ш. прыгод.

2. Прыстасаванне ў розных прыборах, якое аблягчае знаходжанне якога-н. прадмета, аб’екта (спец.).

Ш. у фотаапараце.

|| ж. шука́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 1 знач.).

|| прым. шука́льніцкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шука́льнік

‘асоба’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. шука́льнік шука́льнікі
Р. шука́льніка шука́льнікаў
Д. шука́льніку шука́льнікам
В. шука́льніка шука́льнікаў
Т. шука́льнікам шука́льнікамі
М. шука́льніку шука́льніках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

шука́льнік м. иска́тель

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шука́льнік, ‑а, м.

1. Чалавек, заняты пошукамі чаго‑н. Нястомным шукальнікам і адкрывальнікам хараства з’яўляецца ў сваіх новых творах У. Дубоўка. Гіст. бел. сав. літ. У шукальнікаў папараць-кветкі І праўды; У мару, Што вечна жыве чаканнем, — Не кіну ніколі — Насмешкі каменем, Бо траплю ў сябе. Арочка. // Асоба, якая займаецца прафесійна адкрыццём, пошукамі радовішчаў, новых раслін і пад. Прайшоў я шмат па сушы і па вадзе, Дапытлівы шукальнік і геолаг. Звонак. Вось так прайшлі шукальнікі алмазаў Удоўж і ўшыр суровую тайгу. Калачынскі.

2. Спец. Прыбор, прыстасаванне, якія служаць для адшуквання якіх‑н. аб’ектаў. Запальваюцца кантрольныя лямпачкі. Недзе ўнутры пацокваюць шагавыя шукальнікі, прыглушана гудуць механізмы. «Маладосць».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

донжуа́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

Шукальнік любоўных прыгод, спакуснік жанчын.

|| прым. донжуа́нскі, -ая, -ае.

Донжуанскія паводзіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кладоиска́тель уст. шука́льнік ска́рбаў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

донжуа́н, ‑а, м.

Шукальнік любоўных прыгод, спакуснік жанчын.

[Ад імя Дон Жуана, героя многіх твораў заходнееўрапейскай літаратуры.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шука́льніца, ‑ы, ж.

Жан. да шукальнік (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

иска́тель

1. шука́льнік, -ка м.;

иска́тель приключе́ний шука́льнік прыго́д;

2. (проситель) уст. прасі́цель, -ля м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)