шта́б
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
шта́б |
штабы́ |
| Р. |
шта́ба |
штабо́ў |
| Д. |
шта́бу |
штаба́м |
| В. |
шта́б |
штабы́ |
| Т. |
шта́бам |
штаба́мі |
| М. |
шта́бе |
штаба́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
штаб, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Орган кіравання войскамі, а таксама асобы, якія ўваходзяць у яго.
Генеральны ш.
Ш. дывізіі.
Ш. палка.
2. перан. Кіруючы орган чаго-н.
Ш. новабудоўлі.
|| прым. штабны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
штаб воен., перен. штаб, род. шта́ба м.;
генера́льный штаб воен. генера́льны штаб.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
штаб м., в разн. знач. штаб;
○ генера́льны ш. — генера́льный штаб
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
штаб, ‑а; мн. штабы, ‑оў; м.
1. Орган кіравання войскам у часцях, злучэннях усіх відаў узброеных сіл, а таксама асобы, якія ўваходзяць у склад гэтага органа. Здаралася, што на адным дні штаб атрада мяняў некалькі месц. Кулакоўскі. Старыцу Паходня ўяўляў — ён разы два — тры быў у ёй, палі тут адзін час стаяў штаб партызанскай брыгады. Хадкевіч. // Памяшканне, збудаванне, у якім размяшчаецца такі орган. Новы камісар палка Яфім Фамін жыў тым летам у крэпасці. Начаваў у штабе. Кухараў.
2. перан. Кіруючы орган чаго‑н. Неўзабаве гэтая невялічкая хатка на ўскраіне вёскі зрабілася штабам буйнейшай будоўлі на Беларусі. Грахоўскі. На гэтым жа сходзе было абрана і праўленне калгаса і месца, дзе павінен быць калгасны штаб. Колас.
•••
Генеральны штаб — цэнтральны орган кіравання ўзброенымі сіламі.
[Ням. Stab.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штаб-афіцэ́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
У царскай і некаторых замежных арміях: афіцэр у чыне палкоўніка, падпалкоўніка і маёра.
|| прым. штаб-афіцэ́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
штаб-ро́тмістр, -а, мн. -ы, -аў, м.
У царскай арміі Расіі: афіцэрскі чын у кавалерыі і жандармерыі, роўны штабс-капітану, а таксама асоба, якая мае гэты чын.
|| прым. штаб-ро́тмістрскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
штаб-...
Першая частка складаных слоў са знач.: які мае адносіны да штаба (у 1 знач.), напр.: штаб-кватэра, штаб-ротмістр.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
штаб-ро́тмістрскі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
штаб-ро́тмістрскі |
штаб-ро́тмістрская |
штаб-ро́тмістрскае |
штаб-ро́тмістрскія |
| Р. |
штаб-ро́тмістрскага |
штаб-ро́тмістрскай
штаб-ро́тмістрскае |
штаб-ро́тмістрскага |
штаб-ро́тмістрскіх |
| Д. |
штаб-ро́тмістрскаму |
штаб-ро́тмістрскай |
штаб-ро́тмістрскаму |
штаб-ро́тмістрскім |
| В. |
штаб-ро́тмістрскага
штаб-ро́тмістрскі |
штаб-ро́тмістрскую |
штаб-ро́тмістрскае |
штаб-ро́тмістрскіх
штаб-ро́тмістрскія |
| Т. |
штаб-ро́тмістрскім |
штаб-ро́тмістрскай
штаб-ро́тмістрскаю |
штаб-ро́тмістрскім |
штаб-ро́тмістрскімі |
| М. |
штаб-ро́тмістрскім |
штаб-ро́тмістрскай |
штаб-ро́тмістрскім |
штаб-ро́тмістрскіх |
Крыніцы:
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
штаб-афіцэ́рскі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
штаб-афіцэ́рскі |
штаб-афіцэ́рская |
штаб-афіцэ́рскае |
штаб-афіцэ́рскія |
| Р. |
штаб-афіцэ́рскага |
штаб-афіцэ́рскай
штаб-афіцэ́рскае |
штаб-афіцэ́рскага |
штаб-афіцэ́рскіх |
| Д. |
штаб-афіцэ́рскаму |
штаб-афіцэ́рскай |
штаб-афіцэ́рскаму |
штаб-афіцэ́рскім |
| В. |
штаб-афіцэ́рскі (неадуш.)
штаб-афіцэ́рскага (адуш.) |
штаб-афіцэ́рскую |
штаб-афіцэ́рскае |
штаб-афіцэ́рскія (неадуш.)
штаб-афіцэ́рскіх (адуш.) |
| Т. |
штаб-афіцэ́рскім |
штаб-афіцэ́рскай
штаб-афіцэ́рскаю |
штаб-афіцэ́рскім |
штаб-афіцэ́рскімі |
| М. |
штаб-афіцэ́рскім |
штаб-афіцэ́рскай |
штаб-афіцэ́рскім |
штаб-афіцэ́рскіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)