шаўкаві́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. шаўкаві́чны шаўкаві́чная шаўкаві́чнае шаўкаві́чныя
Р. шаўкаві́чнага шаўкаві́чнай
шаўкаві́чнае		 шаўкаві́чнага шаўкаві́чных
Д. шаўкаві́чнаму шаўкаві́чнай шаўкаві́чнаму шаўкаві́чным
В. шаўкаві́чны (неадуш.)
шаўкаві́чнага (адуш.)		 шаўкаві́чную шаўкаві́чнае шаўкаві́чныя (неадуш.)
шаўкаві́чных (адуш.)
Т. шаўкаві́чным шаўкаві́чнай
шаўкаві́чнаю		 шаўкаві́чным шаўкаві́чнымі
М. шаўкаві́чным шаўкаві́чнай шаўкаві́чным шаўкаві́чных

Крыніцы: piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шаўкаві́чны, -ая, -ае.

Які мае адносіны да здабывання шоўку ад тутавага шаўкапрада, а таксама да шаўкоўніцы (шаўкавіцы).

Ш. чарвяк (вусень шаўкапрада). Шаўкавічныя плантацыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шаўкаві́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да шаўкоўніцы (шаўкавіцы). Шаўкавічныя плантацыі.

2. Які мае адносіны да шоўку (у 1 знач.), звязаны з яго вырабам. Шаўкавічны кокан.

•••

Шаўкавічны чарвяк гл. чарвяк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ко́кан, -а, мн. -ы, -аў, м.

Ахоўная абалонка, у якой вусень ператвараецца ў кукалку.

Шаўкавічны к.

|| прым. ко́канавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ко́кан, ‑а, м.

Абалонка з шаўковай тонкай ніці, якой абмотвае сябе вусень перад ператварэннем у кукалку. Шаўкавічны кокан.

[Фр. cocon.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарвя́к, -а́, мн. -і́, -о́ў і чэ́рві, чарве́й, м.

1. Беспазваночны жывёльны арганізм з доўгім мяккім целам, без канечнасцей і ярка выражанай галавы.

2. перан. Пра нікчэмнага, агіднага чалавека (пагард.).

3. перан., чаго. Пра пачуццё або стан, які працяглы час турбуе, назаляе.

Яго мучыў ч. нуды.

4. Від шрубы для перадачы вярчэння ў некаторых механізмах (спец.).

○ Дажджавы чарвяк — чырвоны земляны чарвяк.

Раснічныя чэрві — клас плоскіх чарвей з целам, пакрытым раснічкамі.

Шаўкавічны чарвяк — вусень тутавага шаўкапрада.

◊

Замарыць чарвяка (разм.) — злёгку перакусіць, прагнаць голад.

|| памянш. чарвячо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м. (у 1—3 знач.).

|| прым. чарвяко́вы, -ая, -ае (да 1 знач.) і чарвя́чны, -ая, -ае (да 4 знач.; спец.).

Чарвячная перадача.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чарвя́к, ‑а; мн. чэрві, чарвей і чарвякі, ‑оў; м.

1. Беспазваночны жывёльны арганізм з доўгім мяккім целам, без канечнасцей і ярка выражанай галавы. Выходжу на луг, на Свіслач шыбую — Ды з вудамі, з хлебам, з чарвямі і босы. Колас. Сям-там відны былі аратыя, чорныя гракі хадзілі за імі, падбіраючы чар вякоў. Чарнышэвіч.

2. перан. Пра нікчэмнага, агіднага чалавека. [Насця:] — Дык гэта ты прадаў Андрэя? Чарвяк ты няшчасны! Погань ты! Шамякін.

3. перан.; чаго. Пра пачуццё або стан, які працяглы час турбуе, назаляе, падрывае маральныя сілы чалавека. Чарвяк цікаўнасці не даваў.. [жонцы] спакою. Дамашэвіч.

4. Спец. Зубчастае кола ў выглядзе шрубы.

•••

Дажджавы чарвяк — чырвоны земляны чарвяк.

Раснічныя чэрві — клас плоскіх чарвей з целам, пакрытым раснічкамі.

Шаўкавічны чарвяк — вусень тутавага шаўкапрада.

Замарыць чарвяка гл. замарыць.

Карміць чарвей гл. карміць.

Трапілася чарвяку на вяку гл. трапіцца.

Чарвяк есць (смокча) каго — пра душэўныя пакуты, сумненні, якія церпіць хто‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)