ша́шка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ша́шка |
ша́шкі |
| Р. |
ша́шкі |
ша́шак |
| Д. |
ша́шцы |
ша́шкам |
| В. |
ша́шку |
ша́шкі |
| Т. |
ша́шкай ша́шкаю |
ша́шкамі |
| М. |
ша́шцы |
ша́шках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ша́шка², -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.
Ручная халодная зброя са злёгку загнутым клінком, якой сякуць або колюць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ша́шка¹, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.
1. Брусок папярок распілаванага бервяна (спец.).
2. Будаўнічы матэрыял у выглядзе колатых кавалкаў каменю пэўнай формы (спец.).
3. Кубік прасаванага выбуховага рэчыва, якое ўжыв. пры выбуховых работах (спец.).
Тратылавая ш.
4. Вытачаны кружок для гульні ў шашкі.
5. Двухкаляровы ўзор у выглядзе квадрацікаў, што чаргуюцца адзін з адным.
Паркет шашкамі.
Вязанне ў шашку.
○
Дымавая шашка (спец.) — каробка, напоўненая дымавой сумессю для стварэння дымавых завес.
|| прым. ша́шачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ша́шка I ж. (оружие) ша́шка
ша́шка II ж.
1. в разн. знач. ша́шка;
пабі́ць ~ку — поби́ть ша́шку;
піраксілі́навая ш. — пироксили́новая ша́шка;
дымава́я ш. — дымова́я ша́шка;
2. только мн. (игра) ша́шки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ша́шкаIII (снаряд) ша́шка, -кі ж.;
дымова́я ша́шка дымава́я ша́шка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ша́шкаI (сабля) ша́шка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ша́шкаII (в игре) ша́шка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ша́шка 1, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
1. Кружок з дрэва, косці, пластмасы (звычайна белага або чорнага колеру), прызначаны для гульні на спецыяльнай дошцы.
2. толькі мн. (ша́шкі, ‑шак). Гульня па пэўных правілах на дошцы з 64, 100, 144 светлых і цёмных клетак кружкамі адпаведнага колеру паміж двума праціўнікамі. Клопікаў пасля вячэры іграў у шашкі са сваім старым дружбаком. Лынькоў.
3. Разм. Пра тое, што мае форму, узор клетак. Рысунак у дробную шашку.
4. Кубік спрасаванага выбуховага рэчыва. Піраксілінавая шашка. Дымавая шашка. □ Падрыўнікі заклалі шашкі, па камандзе падпалілі кароткія бікфордавыя шнуры і адбегліся ў адхон. Краўчанка.
ша́шка 2, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Халодная зброя ў выглядзе доўгага, злёгку сагнутага клінка (у адрозненне ад шаблі мае не металічныя, а скураныя ножны). Закашляўся Максім, кракнуў, бы гусь, стараста, а ўраднік паправіў ля боку шашку ды разгладзіў далоняй вусы. Каваль.
[Ад кабард. sešxo.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шашо́к
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
шашо́к |
шашкі́ |
| Р. |
шашка́ |
шашко́ў |
| Д. |
шашку́ |
шашка́м |
| В. |
шашка́ |
шашко́ў |
| Т. |
шашко́м |
шашка́мі |
| М. |
шашку́ |
шашка́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
дымавы́ дымово́й;
~ва́я засло́на — дымова́я заве́са;
~ва́я ша́шка — дымова́я ша́шка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)