шалё́ны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. шалё́ны шалё́ная шалё́нае шалё́ныя
Р. шалё́нага шалё́най
шалё́нае		 шалё́нага шалё́ных
Д. шалё́наму шалё́най шалё́наму шалё́ным
В. шалё́ны (неадуш.)
шалё́нага (адуш.)		 шалё́ную шалё́нае шалё́ныя (неадуш.)
шалё́ных (адуш.)
Т. шалё́ным шалё́най
шалё́наю		 шалё́ным шалё́нымі
М. шалё́ным шалё́най шалё́ным шалё́ных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шалёны, -ая, -ае.

1. Хворы на шаленства (у 1 знач.).

Ш. воўк.

2. Які страціў разважлівасць, цвярозы розум.

Шалёная, што ты надумала рабіць!

3. перан. Вялікай сілы, напружаны; нястрыманы ў пачуццях.

Шалёная скорасць.

4. перан. Неўтаймоўны, люты.

Ш. характар.

5. перан. Выпадковы, бязладны.

Шалёная куля.

◊

Шалёныя грошы — грошы, якія лёгка дастаюцца і таму расходуюцца неэканомна.

Шалёныя цэны (разм.) — вельмі высокія.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шалё́ная

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
ж. -
Н. шалё́ная шалё́ныя
Р. шалё́най шалё́ных
Д. шалё́най шалё́ным
В. шалё́ную шалё́ных
Т. шалё́най
шалё́наю		 шалё́нымі
М. шалё́най шалё́ных

Крыніцы: nazounik2008.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шалё́ны

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
м. -
Н. шалё́ны шалё́ныя
Р. шалё́нага шалё́ных
Д. шалё́наму шалё́ным
В. шалё́нага шалё́ных
Т. шалё́ным шалё́нымі
М. шалё́ным шалё́ных

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

надастава́ць, ‑стаю, ‑стаеш, ‑стае; ‑стаём, ‑стаяце; зак., чаго.

Дастаць чаго‑н. у вялікай колькасці. Красачка падаставаў аднекуль жалезных і драўляных ложкаў, заставіў імі абедзве палавіны хаты і пачаў драць з кватарантаў шалёныя грошы. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бе́шеный

1. шалёны;

2. перен. шалёны; (очень сильный) раз’ю́шаны;

◊

бе́шеные де́ньги шалёныя гро́шы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шально́й разг. шалёны, ашале́лы, утрапёны;

◊

шальна́я пу́ля шалёная ку́ля;

шальны́е де́ньги шалёныя (дурны́я) гро́шы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кватара́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Той, хто часова наймае жылое памяшканне ў домаўласніка. Красачка падаставаў аднекуль жалезных і драўляных ложкаў, заставіў імі абедзве палавіны хаты і пачаў драць з кватарантаў шалёныя грошы. Паслядовіч. Мухаморавы адразу палюбілі свайго кватаранта і даглядалі яго як роднага сына. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сумасше́дший

1. прил. вар’я́цкі; (сошедший с ума) звар’яце́лы;

сумасше́дший дом вар’я́цкі дом;

сумасше́дший челове́к звар’яце́лы чалаве́к;

2. сущ. вар’я́т, -та м.;

3. прил., перен., разг. шалёны;

сумасше́дшие де́ньги шалёныя гро́шы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

неи́стовый

1. шалёны; (яростный) раз’ю́шаны; лю́ты; (безудержный) нястры́мны, страшэ́нны;

неи́стовые аплодисме́нты гара́чыя апладысме́нты;

неи́стовый плач нястры́мны плач;

неи́стовые вы́ходки шалёныя вы́хадкі;

2. (одержимый) утрапёны; па́лкі;

◊

крича́ть неи́стовым го́лосом крыча́ць не́мым го́ласам.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)