чэ́рап, -а, мн. чарапы́, чарапо́ў, м.

1. Косці, якія ўтвараюць цвёрдую аснову галавы ў пазваночных.

Траўма чэрапа.

2. часцей мн. Абломак, аскепак разбітага глінянага, шклянога і пад. посуду.

|| прым. чарапны́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чэ́рап

‘асколак посуду’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. чэ́рап чарапы́
Р. чэ́рапа чарапо́ў
Д. чэ́рапу чарапа́м
В. чэ́рап чарапы́
Т. чэ́рапам чарапа́мі
М. чэ́рапе чарапа́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

чэ́рап

‘косці галавы’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. чэ́рап чэ́рапы
Р. чэ́рапа чэ́рапаў
Д. чэ́рапу чэ́рапам
В. чэ́рап чэ́рапы
Т. чэ́рапам чэ́рапамі
М. чэ́рапе чэ́рапах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

чэ́рап м.

1. (кости, скелет головы) че́реп;

2. (осколок) черепо́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чэ́рап, ‑а; мн. чарапы, ‑оў; м.

1. Шкілет галавы пазваночных і чалавека. Трапіўся б, скажам, на дарозе воўк (а іх тут багата зімою цягаецца), — Федзя адразу раскроіў бы яму чэрап і прыцягнуў у сяло. Ваданосаў. У супрацьлеглым канцы паляны мы знаходзім чэрап лася з пазваночным хрыбтом і абгрызеную лапатку. В. Вольскі. // Паверхня, верхняя частка галавы. Рэдкія валасы ледзь прыхоўваюць вылыселы чэрап. Мурашка.

2. часцей мн. (чарапы́, ‑оў). Абломак, асколак разбітага глінянага, шклянога, фарфоравага і пад. посуду. [Максім Астаповіч] зняў з акна вазончык і вынес на двор.., разбіў аб камень пасудзіну, усім вільготным влепкам узяў з чарапоў зямлю з раслінай і пасадзіў у .. зямлю. Чорны. Калі Базылёва маці агледзелася і знайшла чарапы ад збана, яна ўсю віну ўзлажыла на Янку. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарапны́ гл. чэрап.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

че́реп чэ́рап, -па м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

трэпанава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак. і незак., што (спец.).

Зрабіць (рабіць) трэпанацыю.

Т. чэрап.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чаро́пка², -і, ДМ -пцы, мн. -і, -пак, ж. (разм.).

Тое, што і чэрап (у 1 знач.); галава.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чарапо́к, -пка́, мн. -пкі́, -пко́ў, м.

1. Тое, што і чэрап (у 1 знач.).

2. Абломак, асколак разбітай глінянай, фарфоравай, шкляной і пад. пасудзіны.

|| прым. чарапко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)