не́та, нескл. (спец.).

Чыстая вага тавару без тары і ўпакоўкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чы́сты, -ая, -ае; чысце́йшы.

1. Незабруджаны, незапэцканы.

Чыстая бялізна.

Чыстая падлога.

2. Пра работу: які патрабуе кваліфікацыі, умення; звязаны з тым, што не вельмі пэцкае, брудзіць.

Ён прывык працаваць на чыстай рабоце.

3. Выкананы, зроблены акуратна, старанна, без хібаў.

Шкатулка чыстай работы.

4. Са свабоднай, адкрытай, нічым не занятай паверхняй.

Чыстае поле.

Ч. ліст паперы.

Чыстае неба.

5. Без пабочных дамешак або з нязначнымі дамешкамі.

Ч. спірт.

Чыстая шэрсць.

Чыстае паветра.

Чыстая вада.

6. Выразны ў гучанні, без пабочных шумаў, гукаў.

Даносіўся ч. гук званоў.

Ч. голас салаўя.

7. Які адпавядае пэўным нормам, правілам (пра мову, склад і пад.).

Гаварыў на чыстай беларускай мове.

8. перан. Маральна бездакорны, сумленны, шчыры; без карыслівых думак і дзеянняў.

Чалавек з чыстым сумленнем.

Чыстыя пачуцці.

9. Абсалютны, поўны (разм.).

Чыстая праўда.

Гэта чыстая выпадковасць.

10. Не звязаны з практычным прымяненнем; проціл. прыкладны́.

Чыстая тэорыя.

Чыстая вага — вага чаго-н. без посуду, без упакоўкі і пад.; нета.

|| наз. чыстата́, -ы́, ДМ -таце́, ж. (да 1, 3—5 і 8 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

га́ла, -а, мн. -ы, -аў, н. (разм.).

1. Голае месца, чыстая прастора.

2. Цвёрды круглы камяк зямлі, гліны.

|| прым. га́лавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чы́сты

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чы́сты чы́стая чы́стае чы́стыя
Р. чы́стага чы́стай
чы́стае
чы́стага чы́стых
Д. чы́стаму чы́стай чы́стаму чы́стым
В. чы́сты (неадуш.)
чы́стага (адуш.)
чы́стую чы́стае чы́стыя (неадуш.)
чы́стых (адуш.)
Т. чы́стым чы́стай
чы́стаю
чы́стым чы́стымі
М. чы́стым чы́стай чы́стым чы́стых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

усме́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

Міміка твару, губ, вачэй, якая паказвае схільнасць да смеху, выражае радасць, задаволенасць і пад.

Чыстая ў.

Вясёлая ў.

Хітрая ў.

|| памянш. усме́шачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ташча́нкачыстая гарэлка без дамешкаў’ (Ласт.). Да тошчы ’пусты’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

га́ла, ‑а, н.

Разм. Голае месца, чыстая прастора. Я гляджу цяпер, як гэта выцерабленае балота легла далёка роўным галам сенажаці. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзяці́нна-чы́сты

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. дзяці́нна-чы́сты дзяці́нна-чы́стая дзяці́нна-чы́стае дзяці́нна-чы́стыя
Р. дзяці́нна-чы́стага дзяці́нна-чы́стай
дзяці́нна-чы́стае
дзяці́нна-чы́стага дзяці́нна-чы́стых
Д. дзяці́нна-чы́стаму дзяці́нна-чы́стай дзяці́нна-чы́стаму дзяці́нна-чы́стым
В. дзяці́нна-чы́сты (неадуш.)
дзяці́нна-чы́стага (адуш.)
дзяці́нна-чы́стую дзяці́нна-чы́стае дзяці́нна-чы́стыя (неадуш.)
дзяці́нна-чы́стых (адуш.)
Т. дзяці́нна-чы́стым дзяці́нна-чы́стай
дзяці́нна-чы́стаю
дзяці́нна-чы́стым дзяці́нна-чы́стымі
М. дзяці́нна-чы́стым дзяці́нна-чы́стай дзяці́нна-чы́стым дзяці́нна-чы́стых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

іскры́ста-чы́сты

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. іскры́ста-чы́сты іскры́ста-чы́стая іскры́ста-чы́стае іскры́ста-чы́стыя
Р. іскры́ста-чы́стага іскры́ста-чы́стай
іскры́ста-чы́стае
іскры́ста-чы́стага іскры́ста-чы́стых
Д. іскры́ста-чы́стаму іскры́ста-чы́стай іскры́ста-чы́стаму іскры́ста-чы́стым
В. іскры́ста-чы́сты (неадуш.)
іскры́ста-чы́стага (адуш.)
іскры́ста-чы́стую іскры́ста-чы́стае іскры́ста-чы́стыя (неадуш.)
іскры́ста-чы́стых (адуш.)
Т. іскры́ста-чы́стым іскры́ста-чы́стай
іскры́ста-чы́стаю
іскры́ста-чы́стым іскры́ста-чы́стымі
М. іскры́ста-чы́стым іскры́ста-чы́стай іскры́ста-чы́стым іскры́ста-чы́стых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ва́куумна-чы́сты

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ва́куумна-чы́сты ва́куумна-чы́стая ва́куумна-чы́стае ва́куумна-чы́стыя
Р. ва́куумна-чы́стага ва́куумна-чы́стай
ва́куумна-чы́стае
ва́куумна-чы́стага ва́куумна-чы́стых
Д. ва́куумна-чы́стаму ва́куумна-чы́стай ва́куумна-чы́стаму ва́куумна-чы́стым
В. ва́куумна-чы́сты (неадуш.)
ва́куумна-чы́стага (адуш.)
ва́куумна-чы́стую ва́куумна-чы́стае ва́куумна-чы́стыя (неадуш.)
ва́куумна-чы́стых (адуш.)
Т. ва́куумна-чы́стым ва́куумна-чы́стай
ва́куумна-чы́стаю
ва́куумна-чы́стым ва́куумна-чы́стымі
М. ва́куумна-чы́стым ва́куумна-чы́стай ва́куумна-чы́стым ва́куумна-чы́стых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)