чыстаце́л

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. чыстаце́л
Р. чыстаце́лу
Д. чыстаце́лу
В. чыстаце́л
Т. чыстаце́лам
М. чыстаце́ле

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чыстаце́л, -у, м.

Травяністая расліна сямейства макавых з жоўтымі кветкамі, сабранымі ў парасонападобныя суквецці, і млечным сокам; падтыннік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чыстаце́л, -лу м., бот. чистоте́л

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чыстаце́л, ‑у, м.

Травяністая расліна сямейства макавых з жоўтымі кветкамі, сабранымі ў парасонападобныя суквецці, і аранжавым млечным сокам (выкарыстоўваецца для лячэння некаторых захворванняў скуры); падтыннік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падты́ннік, -у, м.

Тое, што і чыстацел.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падты́ннік, -ку м., бот., см. чыстаце́л

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чистоте́л бот. падты́ннік, -ку м., чыстаце́л, -лу м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падты́ннік, ‑у, м.

Травяністая расліна сямейства макавых, з жоўтымі кветкамі, сабранымі ў парасонападобныя суквецці, і аранжавым млечным сокам; чыстацел.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ра́лнік (ра́лнык) ’расліна капытнік’, ’бабоўнік’ (пін., ЛА, 1; Лексика Пол.), ’чыстацел’ (ТС). Назва капытнік наводзіць на параўнанне з рала 3 (гл.) ’прамежнасць паміж капытоў парнакапытных’ або на магчымасць шматлікіх разгалінаванняў, параўн. ралаваты (гл.). Іншая назва на Тураўшчыне — раннік ’чыстацел’ (гл.) дапускае магчымасць распадабнення нн > лн.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ма́кавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да маку. Макавае зярнятка. // Зроблены, прыгатаваны з маку, з макам. Макавы пернік,

2. у знач. наз. ма́кавыя, ‑ых. Сямейства двухдольных раслін, да якога адносяцца мак, чыстацел і інш.

•••

Макавага зярнятка (макавай расінкі) у роце не было гл. быць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)