чо́ртаў

прыметнік, прыналежны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чо́ртаў чо́ртава чо́ртава чо́ртавы
Р. чо́ртавага чо́ртавай
чо́ртавае
чо́ртавага чо́ртавых
Д. чо́ртаваму чо́ртавай чо́ртаваму чо́ртавым
В. чо́ртавы
чо́ртаў (неадуш.)
чо́ртавага (адуш.)
чо́ртаву чо́ртава чо́ртавы (неадуш.)
чо́ртавых (адуш.)
Т. чо́ртавым чо́ртавай
чо́ртаваю
чо́ртавым чо́ртавымі
М. чо́ртавым чо́ртавай чо́ртавым чо́ртавых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чо́ртаў

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чо́ртаў чо́ртава чо́ртава чо́ртавы
Р. чо́ртавага чо́ртавай
чо́ртавае
чо́ртавага чо́ртавых
Д. чо́ртаваму чо́ртавай чо́ртаваму чо́ртавым
В. чо́ртавы
чо́ртаў (неадуш.)
чо́ртавага (адуш.)
чо́ртаву чо́ртава чо́ртавы (неадуш.)
чо́ртавых (адуш.)
Т. чо́ртавым чо́ртавай
чо́ртаваю
чо́ртавым чо́ртавымі
М. чо́ртавым чо́ртавай чо́ртавым чо́ртавых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чо́ртаў

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чо́ртаў чо́ртава чо́ртава чо́ртавы
Р. чо́ртавага чо́ртавай
чо́ртавае
чо́ртавага чо́ртавых
Д. чо́ртаваму чо́ртавай чо́ртаваму чо́ртавым
В. чо́ртавы
чо́ртаў (неадуш.)
чо́ртавага (адуш.)
чо́ртаву чо́ртава чо́ртавы (неадуш.)
чо́ртавых (адуш.)
Т. чо́ртавым чо́ртавай
чо́ртаваю
чо́ртавым чо́ртавымі
М. чо́ртавым чо́ртавай чо́ртавым чо́ртавых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Пажуры́ чортавы ’расл. бадзяк палявы, Cirsium arvense (L.), Scop.’ (брэсц. Кіс.). Гл. пазур.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Аго́нь ’агонь, касцёр’ (БРС, Нас., Янк. I, Касп.), агонь ’гарачка’ (Янк. Мат.), огон: до огнʼа ’вельмі многа’, на огнʼа ’на чорта’, огнʼовычортавы’ (КСТ), агульна- і праславянскае ognь: рус. огонь, укр. огонь, польск. ogień, чэш. oheň, балг. огън, серб.-харв. о̀гањ, літ. ugnìs, agnùs ’вогняны’, ст.-інд. agnis ’агонь’, хец. agniš, лац. ignis і г. д. < *ugnis. Сасюр, 7, 93; Мейе, MSL, 8, 236, 315; Педарсан, KZ, 38, 395; Гуер, LF, 66, 459; Лер-Сплавінскі, SSW, 1957, 205; Мартынаў, ЭИРЯ, 2, 55. Не даведзена канчатковая сувязь прасл. ognь з серб.-харв. ви̏гањ ’кузня’, чэш. výheň ’горан’ (Ільінскі, РФВ, 74, 133; Левенталь, WuS, 11, 54). Цікава супаставіць з і.-е. *ugnis, ст.-грэч. άγνίζω ’ачышчаю’, памятаючы сакральную ачышчальную ролю агню. Пачатак старагрэчаскага слова (spiritus asper) можна тлумачыць як рэфлексацыю S‑mobile.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)