чо́ртаў
прыметнік, прыналежны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
чо́ртаў |
чо́ртава |
чо́ртава |
чо́ртавы |
| Р. |
чо́ртавага |
чо́ртавай чо́ртавае |
чо́ртавага |
чо́ртавых |
| Д. |
чо́ртаваму |
чо́ртавай |
чо́ртаваму |
чо́ртавым |
| В. |
чо́ртавы чо́ртаў (неадуш.) чо́ртавага (адуш.) |
чо́ртаву |
чо́ртава |
чо́ртавы (неадуш.) чо́ртавых (адуш.) |
| Т. |
чо́ртавым |
чо́ртавай чо́ртаваю |
чо́ртавым |
чо́ртавымі |
| М. |
чо́ртавым |
чо́ртавай |
чо́ртавым |
чо́ртавых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
чо́ртаў
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
чо́ртаў |
чо́ртава |
чо́ртава |
чо́ртавы |
| Р. |
чо́ртавага |
чо́ртавай чо́ртавае |
чо́ртавага |
чо́ртавых |
| Д. |
чо́ртаваму |
чо́ртавай |
чо́ртаваму |
чо́ртавым |
| В. |
чо́ртавы чо́ртаў (неадуш.) чо́ртавага (адуш.) |
чо́ртаву |
чо́ртава |
чо́ртавы (неадуш.) чо́ртавых (адуш.) |
| Т. |
чо́ртавым |
чо́ртавай чо́ртаваю |
чо́ртавым |
чо́ртавымі |
| М. |
чо́ртавым |
чо́ртавай |
чо́ртавым |
чо́ртавых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
чо́ртаў
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
чо́ртаў |
чо́ртава |
чо́ртава |
чо́ртавы |
| Р. |
чо́ртавага |
чо́ртавай чо́ртавае |
чо́ртавага |
чо́ртавых |
| Д. |
чо́ртаваму |
чо́ртавай |
чо́ртаваму |
чо́ртавым |
| В. |
чо́ртавы чо́ртаў (неадуш.) чо́ртавага (адуш.) |
чо́ртаву |
чо́ртава |
чо́ртавы (неадуш.) чо́ртавых (адуш.) |
| Т. |
чо́ртавым |
чо́ртавай чо́ртаваю |
чо́ртавым |
чо́ртавымі |
| М. |
чо́ртавым |
чо́ртавай |
чо́ртавым |
чо́ртавых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
◎ Пажуры́ чортавы ’расл. бадзяк палявы, Cirsium arvense (L.), Scop.’ (брэсц. Кіс.). Гл. пазур.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Аго́нь ’агонь, касцёр’ (БРС, Нас., Янк. I, Касп.), агонь ’гарачка’ (Янк. Мат.), огон: до огнʼа ’вельмі многа’, на огнʼа ’на чорта’, огнʼовы ’чортавы’ (КСТ), агульна- і праславянскае ognь: рус. огонь, укр. огонь, польск. ogień, чэш. oheň, балг. огън, серб.-харв. о̀гањ, літ. ugnìs, agnùs ’вогняны’, ст.-інд. agnis ’агонь’, хец. agniš, лац. ignis і г. д. < *ugnis. Сасюр, 7, 93; Мейе, MSL, 8, 236, 315; Педарсан, KZ, 38, 395; Гуер, LF, 66, 459; Лер-Сплавінскі, SSW, 1957, 205; Мартынаў, ЭИРЯ, 2, 55. Не даведзена канчатковая сувязь прасл. ognь з серб.-харв. ви̏гањ ’кузня’, чэш. výheň ’горан’ (Ільінскі, РФВ, 74, 133; Левенталь, WuS, 11, 54). Цікава супаставіць з і.-е. *ugnis, ст.-грэч. άγνίζω ’ачышчаю’, памятаючы сакральную ачышчальную ролю агню. Пачатак старагрэчаскага слова (spiritus asper) можна тлумачыць як рэфлексацыю S‑mobile.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)