ця́жкі
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
ця́жкі |
ця́жкая |
ця́жкае |
ця́жкія |
| Р. |
ця́жкага |
ця́жкай ця́жкае |
ця́жкага |
ця́жкіх |
| Д. |
ця́жкаму |
ця́жкай |
ця́жкаму |
ця́жкім |
| В. |
ця́жкі (неадуш.) ця́жкага (адуш.) |
ця́жкую |
ця́жкае |
ця́жкія (неадуш.) ця́жкіх (адуш.) |
| Т. |
ця́жкім |
ця́жкай ця́жкаю |
ця́жкім |
ця́жкімі |
| М. |
ця́жкім |
ця́жкай |
ця́жкім |
ця́жкіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́крутка, -і, ДМ -тцы, ж. (разм.).
Выхад (з цяжкага становішча).
Няма ніякай выкруткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нацярпе́цца, -цярплю́ся, -це́рпішся, -це́рпіцца; -цярпі́ся; зак.
Зведаць, перажыць шмат чаго-н. непрыемнага, цяжкага.
Н. страху.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цяжа́р, -у, м.
1. Вага чаго-н., звычайна цяжкага.
Ц. ношы.
2. Груз вялікай вагі.
3. перан. Абавязкі, павіннасці, цяжкасці, звязаныя з чым-н. адказным, непрыемным і пад.
4. Адчуванне чаго-н. цяжкага, непрыемнага (у целе, галаве і пад.).
Непрыемны ц. адчуваўся ва ўсім целе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
знахо́длівы, -ая, -ае.
Здагадлівы, дасціпны, які лёгка знаходзіць выйсце з цяжкага становішча.
З. чалавек.
|| наз. знахо́длівасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
парату́нак, -нку, м.
1. Ратунак, дапамога ў бядзе.
Клікаць на п. суседзяў.
2. Выхад з цяжкага становішча.
Не бачыць паратунку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
баба́х, выкл.
1. Ужыв. для перадачы моцнага грукату (выбуху, стрэлу, падзення чаго-н. цяжкага).
2. у знач. вык. Ужыв. ў знач. дзеясловаў бабахнуць, бабахаць (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ло́ўкі, -ая, -ае.
1. Спрытны, умелы.
Л. варатар.
2. Выкрутлівы, які знаходзіць выйсце з цяжкага становішча.
Гэта быў л. гаспадарнік.
3. Выгадны, зручны.
Лоўкае сядло.
|| наз. ло́ўкасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́блытацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.
1. Вызваліцца з чаго-н., што аблытвае ногі, рукі.
В. з дроту.
2. перан. Выйсці з цяжкага, складанага становішча (разм.).
В. з даўгоў.
В. з непрыемнай гісторыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́блытаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.
1. каго-што. Разблытаўшы, выняць, вызваліць.
В. птушку з сіла.
2. перан., каго. Памагчы выйсці з цяжкага становішча (разм.).
В. з небяспечнай справы.
|| незак. выблы́тваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)