цэнтра́льны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. цэнтра́льны цэнтра́льная цэнтра́льнае цэнтра́льныя
Р. цэнтра́льнага цэнтра́льнай
цэнтра́льнае		 цэнтра́льнага цэнтра́льных
Д. цэнтра́льнаму цэнтра́льнай цэнтра́льнаму цэнтра́льным
В. цэнтра́льны (неадуш.)
цэнтра́льнага (адуш.)		 цэнтра́льную цэнтра́льнае цэнтра́льныя (неадуш.)
цэнтра́льных (адуш.)
Т. цэнтра́льным цэнтра́льнай
цэнтра́льнаю		 цэнтра́льным цэнтра́льнымі
М. цэнтра́льным цэнтра́льнай цэнтра́льным цэнтра́льных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цэнтра́льны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. цэнтра́льны цэнтра́льная цэнтра́льнае цэнтра́льныя
Р. цэнтра́льнага цэнтра́льнай
цэнтра́льнае		 цэнтра́льнага цэнтра́льных
Д. цэнтра́льнаму цэнтра́льнай цэнтра́льнаму цэнтра́льным
В. цэнтра́льны (неадуш.)
цэнтра́льнага (адуш.)		 цэнтра́льную цэнтра́льнае цэнтра́льныя (неадуш.)
цэнтра́льных (адуш.)
Т. цэнтра́льным цэнтра́льнай
цэнтра́льнаю		 цэнтра́льным цэнтра́льнымі
М. цэнтра́льным цэнтра́льнай цэнтра́льным цэнтра́льных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

станавы́¹, -а́я, -о́е.

У выразе: станавы хрыбет чаго (кніжн.) — аснова чаго-н., нешта галоўнае, цэнтральнае ў якім-н. пытанні (першапачаткова — тое, што і пазваночнік).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упраўле́нне, -я, н.

Буйная адміністрацыйная ўстанова або орган установы, арганізацыі і пад., які кіруе пэўнай галіной дзейнасці.

Цэнтральнае статыстычнае ў.

У. чыгункі.

|| прым. упраўле́нчы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

працэ́сар, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Цэнтральнае ўстройства ЭВМ, якое выконвае зададзеныя праграмай пераўтварэнні інфармацыі, кіруе вылічальным працэсам і каардынуе працу перыферыйных устройстваў.

|| прым. працэ́сарны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

отопле́ние ацяпле́нне, -ння ср.;

центра́льное отопле́ние цэнтра́льнае ацяпле́нне.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

центра́льный в разн. знач. цэнтра́льны;

центра́льная у́лица цэнтра́льная ву́ліца;

центра́льный у́гол мат. цэнтра́льны ву́гал;

центра́льная не́рвная систе́ма цэнтра́льная нерво́вая сістэ́ма;

центра́льное отопле́ние цэнтра́льнае ацяпле́нне;

центра́льный вопро́с цэнтра́льнае пыта́нне.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ацяпле́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. ацяпляць — ацяпліць.

2. Сістэма абагравання памяшканняў; прыстасаванне для абагравання. Вадзяное ацяпленне. Паравое ацяпленне. Цэнтральнае ацяпленне. □ Голле гэтага старога бору ўжо цяпер калышацца пад вокнамі трохпавярховых дамоў з паркетам і паравым ацяпленнем, з халадзільнікамі і ваннамі. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стержнево́й

1. техн. стрыжнёвы, шпе́невы;

стержнево́й трансформа́тор стрыжнёвы (шпе́невы) трансфарма́тар;

2. перен. (основной, центральный) асно́ўны, цэнтра́льны; стрыжнёвы;

стержнево́й вопро́с асно́ўнае (цэнтра́льнае, стрыжнёвае) пыта́нне.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упраўле́нне, ‑я, н.

Адміністрацыйная ўстанова або орган установы, арганізацыі і пад., які кіруе пэўнай галіною гаспадарчай, навуковай, ваеннай і іншай дзейнасці. Цэнтральнае статыстычнае ўпраўленне. Упраўленне чыгункі. □ Ужо мінуліся суткі, як камісар пакінуў ўпраўленне палітычнай прапаганды фронта. Лынькоў. // Будынак, памяшканне, у якім знаходзіцца такая ўстанова або такі орган. [Васіль Пятровіч і Барушка] выйшлі з упраўлення і закрочылі па пустэльнай плошчы Свабоды. Карпаў. // Разм. Супрацоўнікі такой установы або такога органа. Упраўленне выехала на ўборку бульбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)