цытаваны - Пошук

цытава́ны

прыметнік, адносны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	цытава́ны	цытава́ная	цытава́нае	цытава́ныя
Р.	цытава́нага	цытава́най цытава́нае	цытава́нага	цытава́ных
Д.	цытава́наму	цытава́най	цытава́наму	цытава́ным
В.	цытава́ны (неадуш.) цытава́нага (адуш.)	цытава́ную	цытава́нае	цытава́ныя (неадуш.) цытава́ных (адуш.)
Т.	цытава́ным	цытава́най цытава́наю	цытава́ным	цытава́нымі
М.	цытава́ным	цытава́най	цытава́ным	цытава́ных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цытава́ны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, незакончанае трыванне

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	цытава́ны	цытава́ная	цытава́нае	цытава́ныя
Р.	цытава́нага	цытава́най цытава́нае	цытава́нага	цытава́ных
Д.	цытава́наму	цытава́най	цытава́наму	цытава́ным
В.	цытава́ны (неадуш.) цытава́нага (адуш.)	цытава́ную	цытава́нае	цытава́ныя (неадуш.) цытава́ных (адуш.)
Т.	цытава́ным	цытава́най цытава́наю	цытава́ным	цытава́нымі
М.	цытава́ным	цытава́най	цытава́ным	цытава́ных

Кароткая форма: цытава́на.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цытава́ны цити́рованный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цытава́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад цытаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цити́рованный цытава́ны;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Асака́ ₁ расліна Carex L.’ (БРС, Гарэц., Яруш.), осо́ка (Бесар.), палес. осока ’аер, Acorus Caramus’ (Бейл.), маг. сака́ ’Carex L.’ (Юрч., Гарэц.). Рус., укр. осока ’Carex’, польск. osoka ’Stratiotes aloides’ (балотная расліна, як і аер ці асака), ранейшы цытаваны прыклад (XIX ст.) у Дарашэўскага — з Мінскай губерні, таму, магчыма, польскае з беларускай. Няясна. Параўноўваюць з літ. ãšakà, лат. asaka ’рыбная костка’ (Мюленбах-Эндзелін, 1, 142; Фрэнкель, 18; Буга, Rinkt., 2, 295), а далей узводзяць да і.-е. кораня *ăkʼ‑ (гл. востры) (Міклашыч, 227). Міклашыч (290) звязваў і з коранем *sek‑ (гл. сячы), што вядзе да параўнанняў з ням. Säge ’піла’, англа.-сакс. secg ’асака, трыснёг’ (гл. Фасмер, 3, 163, і ўказ. там літаратуру). Магілёўская форма без а‑ можа тлумачыцца ці непасрэдна ад кораня sek‑, ці як вынік усячэння пачатковага а‑ (Зубаты, Studie, II, 2, 108, лічыў, што гэта а‑ ўспрымалася як прэфікс, але ў гэтым няма неабходнасці: а‑ магло ўспрымацца і як пратэтычнае).

Асака́ ₂ ў выразе «асакою лезці (скакаць) у вочы» (з варыянтамі: ас(в)ою, сляпіцаю) ’назойліва прыставаць, невыносна дакучаць’ (Янк. БП, 396; Янк. БФ, 57). Магчыма, кантамінацыя слоў аса і асака, падмацаваная беларускімі экспрэсіўнымі ўтварэннямі на ‑ка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Verbum