целяпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., чым.
Матляць чым-н.
Ц. нагамі.
|| аднакр. целяпну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
целяпа́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
целяпа́ю |
целяпа́ем |
| 2-я ас. |
целяпа́еш |
целяпа́еце |
| 3-я ас. |
целяпа́е |
целяпа́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
целяпа́ў |
целяпа́лі |
| ж. |
целяпа́ла |
| н. |
целяпа́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
целяпа́й |
целяпа́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
целяпа́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
целяпа́ць несов., разг. болта́ть; мота́ть;
ц. нага́мі — болта́ть нога́ми;
ц. хвасто́м — мота́ть хвосто́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
целяпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., чым.
Разм. Матляць чым‑н. Целяпаць нагамі. □ [Каза] паважна ківала тупым клінам рудаватай барады, целяпала кароткім хвастом. Кудравец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацеляпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чым.
Целяпаць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
целяпну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Аднакр. да целяпаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тэлепа́ті ‘ісці павольна’ (беласт., Сл. ПЗБ). Гл. целяпа́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Расцяле́па, розтэле́па ’чалавек, які робіць усё абыякава’ (беласт., Ніва, 1979, 24 чэрв.). Да целяпа́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
болта́тьI несов.
1. (жидкость) разг. бо́ўтаць;
2. (чем-л.) матля́ць; маха́ць; мата́ць; целяпа́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тэпсты́ (тепсти́) ‘ківаць, матляць, целяпаць’ (кобр., Горбач, Зах.-пол. гов.), тыпсты́ ‘моцна трасці; шукаць’ (Клім.). Параўн. рус. дыял. тепсти́ ‘цягнуць, вязці з натугай’, палаб. tipst ‘трэсці’, славен. tepsti ‘біць, лупцаваць’, харв. tèpsti ‘збіваць масла; біць, стукаць; валачыць; плявузгаць’, серб. те̏псти ‘збіваць масла, пляскаць, боўтаць, калаціць’, роднасныя літ. tèpti ‘мазаць, шмараваць; біць, стукаць’ пры аблаўтным tapšnoti ‘ляпаць’ з інавацыйным суф. ‑šno‑ (Смачынскі, 673), параўн. харв. tȁpšati ‘тс’. Прасл. *tepti ‘стукаць, біць’ (гл. цепаць) з «інтэнсіўным» s, відаць, гукапераймальнага паходжання (Фасмер, 4, 45; Скок, 3, 460; Глухак, 623; Шустар-Шэўц, 1504; Бязлай, 4, 170–171; ЕСУМ, 5, 548; ВЕР, 7, 949).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)