хці́васць

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз.
Н. хці́васць
Р. хці́васці
Д. хці́васці
В. хці́васць
Т. хці́васцю
М. хці́васці

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

хці́васць, -і, ж.

1. Празмернае імкненне задаволіць якое-н. жаданне.

Х. да яды.

2. Скупасць, сквапнасць, карыслівасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хці́васць ж. жа́дность, а́лчность

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хці́васць, ‑і, ж.

1. да чаго. Імкненне задаволіць ненасытнае жаданне чаго‑н. Гэтая хцівасць да грошай у Майбарады мяне дзівіць і абражае. Скрыган.

2. Сквапнасць, карыслівасць. Зоя Лагодзіч зрабіла адкрыццё, што хцівасць Дывінца, пра якую намякала Ліля, вымусіла.. брыгадзіра займацца спекуляцыяй. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хці́вец, хці́ўца, мн. хці́ўцы, хці́ўцаў, м.

Той, каму ўласціва хцівасць, хцівы чалавек.

|| ж. хці́віца, -ы, мн. -ы, -ві́ц.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мірае́дскі, ‑ая, ‑ае.

Разм. пагард. Які мае адносіны да міраеда, міраедаў, уласцівы ім. Міраедская хцівасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хці́вы, -ая, -ае.

1. Нястрымны ў імкненні задаволіць якое-н. жаданне, падкі да чаго-н.

Х. на грошы.

Х. на чужое дабро.

2. Які выражае хцівасць.

Х. погляд.

3. Скупы, карыслівы.

Хцівая пагоня за багаццем.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жа́дность пра́гнасць, -ці ж., прагаві́тасць, -ці ж., хці́васць, -ці ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хці́вец, хціўца, м.

Той, каму ўласціва хцівасць. На ўсіх этапах свайго творчага шляху пісьменнік ненавідзеў закаранелага ўласніка, хціўца, кулака-крывасмока. Кудраўцаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стяжа́тельство ср. здзі́рства, -ва ср., скна́рнасць, -ці ж., хці́васць, -ці ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)