худо́е сущ. благо́е, -го́га ср., ке́пскае, -кага ср., дрэ́ннае, -ннага ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
худы́
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
худы́ |
худа́я |
худо́е |
худы́я |
| Р. |
худо́га |
худо́й худо́е |
худо́га |
худы́х |
| Д. |
худо́му |
худо́й |
худо́му |
худы́м |
| В. |
худы́ (неадуш.) худо́га (адуш.) |
худу́ю |
худо́е |
худы́я (неадуш.) худы́х (адуш.) |
| Т. |
худы́м |
худо́й худо́ю |
худы́м |
худы́мі |
| М. |
худы́м |
худо́й |
худы́м |
худы́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
благо́е сущ. дурно́е; худо́е; скве́рное; нехоро́шее
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шчу́плы, ‑ая, ‑ае.
Мізэрны, слабы, худы, нягеглы. Шыракаплечы, .. [хлопец] адчуваў сябе нязграбна ў пінжачку, відаць, пашытым на больш шчуплага чалавека. Паслядовіч. Худое, шчуплае цельца было нерухомым. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дрэ́ннае ср., сущ. худо́е, плохо́е;
глядзі́, каб чаго́ ~ннага з гэ́тага не вы́йшла — смотри́, не вы́шло бы из э́того чего́ худо́го (плохо́го)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кашча́вы, ‑ая, ‑ае.
Схуднелы, высахлы, з выступаючымі касцямі. Шырокія рукавы кашулі і белыя калашыны портак здаваліся пустымі, нібы нацягнутымі на доўгія кіі — да таго кашчавыя і худыя былі рукі і ногі старога. Лынькоў. [Прафесар], саромеючыся за сваё худое, кашчавае і даўгавязае валасатае цела, спяшаючыся, палез у ваду. Галавач. // у знач. наз. кашча́вая, ‑ай, ж. Смерць. [Яругін] часта думаў у пакоі маёра пра кашчавую: у тым сэнсе, што яна абавязкова абміне гэты пакой. Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скавыта́ць, ‑вычу, ‑вычаш, ‑выча; незак.
1. Жаласна павіскваць, ціха выць (пра сабаку і пад.). Сабака перастае брахаць і толькі скавыча, круцячыся каля гаспадара. Колас. Мокрае, худое і нейкае нязграбнае, .. [шчаня] ціха і жаласна скавытала, скасавурыўшы на Саньку чорныя вочы. Ваданосаў. // Утвараць гукі, падобныя да выцця. На дварэ за вугламі па-воўчы скавытаў халодны сіверны вецер. Нікановіч. І як цягнуў вагоны паравоз — жаласліва так скавыталі буксы, бы спявалі аб нядолі — прастоях, недагрузах. Шынклер. Завіруха не сціхала, вецер выў, скавытаў. Гроднеў. // Разм. зневаж. Непрыемна, жаласна, разгублена плакаць, гаварыць, утвараючы гукі, падобныя да выцця (пра чалавека). — Слюнцяй, не скавычы! Не можаш памагчы. Дык лепей памаўчы! Крапіва. Пан махнуў у поле. А прэлат пад храмам.. скавытаў ад страху. Бажко.
2. перан. Разм. зневаж. Ныць, назаляць, скардзіцца. — Галачка, адчыніце, малю вас, — скавытаў.. [Блажэвіч] з драматычнай інтанацыяй у голасе. Рамановіч. — І як вам не сорамна! — скавытаў пасажыр з газіка, бегаючы навокал. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
худы́ 1, ‑ая, ‑ое.
З тонкім, сухарлявым целам. — А худы які! — здзівіўся Іван, гледзячы на Міколу. — Чаго так выпетраў? Вобла, а не чалавек. Новікаў. Не захацелася крыўдзіць Чарнова, які, нібы зачараваны, не зводзіў вачэй з худога няўклюднага каня. Васілевіч. // Пра часткі цела. І з усяе шчырасці, колькі быць яе можа ў сына да маткі, цалаваць пачаў яе худыя, сухія рукі. Мурашка. У Леўкіна худы твар, запалыя шчокі, насцярожаныя вочы. Ці можа мне толькі здаецца? Дадзіёмаў.
худы́ 2, ‑ая, ‑ое.
Разм.
1. Дрэнны. — Цяжка мне, старому мікалаеўскаму артылерысту, да шаблі прызвычаіцца... Ці то шабля худая, ці то рукі аслаблі... — скардзіўся.. [дзед] часам на сваё няўмельства Міколку. Лынькоў. Паўтары дзесяціны худой зямлі. Яе не большала, а сям’і прыбывала. Таўлай. Маці худое жыта жне і спяшаецца, каб не адстаць ад іншых жанчын, каб хутчэй скончыць сваю палоску. Каваль.
2. Дзіравы; стары. — Хто такі? — спытаў Мсціслаў. — Ваўкалака, — ашчэрыўшы зубы, сказаў Кандрат. — Давайце дукаты ў худую суму, давайце княгіню — з сабою вазьму. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
благі́
1. плохо́й; нехоро́ший; дурно́й; худо́й; скве́рный;
~го́е надво́р’е — плоха́я (скве́рная) пого́да;
~га́я зямля́ — плоха́я земля́;
б. хара́ктар — плохо́й (скве́рный) хара́ктер;
б. ўплыў — дурно́е влия́ние;
б. ўчы́нак — плохо́й (нехоро́ший) посту́пок;
~га́я ве́стка — плоха́я (нехоро́шая) весть;
б. настро́й — плохо́е (скве́рное) настрое́ние;
б. чалаве́к — плохо́й (нехоро́ший) челове́к;
~го́е сло́ва — плохо́е (худо́е, скве́рное) сло́во;
2. нездоро́вый, боле́зненный;
б. вы́гляд — нездоро́вый (боле́зненный) вид;
б. клі́мат — нездоро́вый кли́мат;
◊ ~го́е во́ка — дурно́й глаз;
на б. кане́ц — на худо́й коне́ц;
~гу́ю траву́ з по́ля вон — посл. худу́ю траву́ с по́ля вон;
не ка́жучы ~го́га сло́ва — погов. а) не говоря́ дурно́го сло́ва; б) не тем будь помя́нут;
лепш б. мір, як до́брая сва́рка — посл. худо́й мир лу́чше до́брой ссо́ры
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)