хо́ладна, у знач. вык.
1. Пра халоднае надвор’е.
Раніцай х.
2. каму-чаму. Аб стане чалавека, які адчувае холад.
Мне х.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хо́ладна
1. нареч., в разн. знач. хо́лодно;
у не́бе х. паблі́сквалі зо́ркі — в не́бе хо́лодно поблёскивали звёзды;
х. адказа́ць — хо́лодно отве́тить;
2. в знач. сказ. хо́лодно;
сяго́ння ве́льмі х. — сего́дня о́чень хо́лодно;
◊ ні го́рача ні х. — ни жа́рко ни хо́лодно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хо́ладна,
1. Прысл. да халодны (у 10 знач.).
2. безас. у знач. вык. Аб нізкай тэмпературы паветра. Холадна. Вецер па полі гуляе, Вые, як звер, Снег узрывае, нуду наганяе. Багдановіч.
3. безас. у знач. вык., каму. Аб стане чалавека, які адчувае холад, дрыжыкі. Міхалка не варушыўся, яму стала холадна. Чорны. — Можа вам так холадна будзе, — спагадліва запытала.. [Марыя]. Кулакоўскі. // Аб стане чалавека, які адчувае дрыжыкі ад моцных пачуццяў, перажыванняў і пад. [Візэнеру] рабілася і горача і холадна, калі ён думаў аб гэтай звышснайперскай кулі нябачнага стралка. Шамякін. Рукі і ногі ў мяне амярцвелі. Мне зрабілася холадна і горача. Бядуля.
•••
Ні холадна ні горача каму гл. горача.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
холадна, зябка; сцюдзёна, знобка (абл.); дрогка (перан.) □ хоць сабак ганяй, хоць ваўкоў ганяй, як у лядоўні
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
што́сьці², прысл.
Невядома чаму, чамусьці.
Ш. не спіцца.
Ш. холадна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хо́лодно нареч., безл., в знач. сказ. хо́ладна, хало́дна;
хо́лодно встре́тить хо́ладна (хало́дна) сустрэ́ць;
мне хо́лодно мне хо́ладна (хало́дна);
сего́дня хо́лодно сёння хо́ладна (хало́дна);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бесстра́стно нареч. бясстра́сна; абыя́кава, хо́ладна, раўнаду́шна;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зо́лка, безас. у знач. вык.
Сыра, пранізліва холадна. Церусіў дождж, было золка, холадна. Дадзіёмаў. Вее холадам. Аднекуль цягне сырасцю. Золка. Бяруць дрыжыкі. Ставер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ёдка ’холадна і вільготна’ (Бяльк., ТСБМ), ёдкі ’пранізліва халодны’ (напр., аб вадзе) (Мат. Гом.), ёдка ’балюча ад холаду; колкі мароз’ (Гарэц., Др.-Падб.). Арэал распаўсюджання — уласна беларускі (усходнія раёны). Рус. смал. ёдко ’холадна’. Ці не звязана з едкі < есці? Параўн. кусачы мароз.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бяле́сы, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і бялёсы. Неба, усцяж засланае бялесымі воблакамі, пазірала непрыветна і холадна. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)