ха́нжаскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ха́нжаскі ха́нжаская ха́нжаскае ха́нжаскія
Р. ха́нжаскага ха́нжаскай
ха́нжаскае		 ха́нжаскага ха́нжаскіх
Д. ха́нжаскаму ха́нжаскай ха́нжаскаму ха́нжаскім
В. ха́нжаскі (неадуш.)
ха́нжаскага (адуш.)		 ха́нжаскую ха́нжаскае ха́нжаскія (неадуш.)
ха́нжаскіх (адуш.)
Т. ха́нжаскім ха́нжаскай
ха́нжаскаю		 ха́нжаскім ха́нжаскімі
М. ха́нжаскім ха́нжаскай ха́нжаскім ха́нжаскіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ха́нжаскі ха́нжеский

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ха́нжаскі, ‑ая, ‑ае.

Поўны ханжаства; крывадушны. Ханжаскія паводзіны. □ Горкі з’едліва высмейваў фальшыва-апякунскі тон і ханжаскую «спагадлівасць» некаторых «знаўцаў» сялянскай душы. Перкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ханжа́, -ы́, ДМ -ы́, Т -о́й і -о́ю, мн. -ы́, -э́й, м. і ж.

Прытворна набожны або прытворна дабрадушны чалавек; крывадушнік.

|| прым. ха́нжаскі, -ая, -ае.

Ханжаскія паводзіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ха́нжеский ха́нжаскі;

ха́нжеское поведе́ние ха́нжаскія паво́дзіны;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

по́сны, -ая, -ае.

1. гл. пост².

2. Без мяса і малака, не скаромны.

Посная вячэра.

3. Не тлусты.

Посная свініна.

4. перан. Хмуры, сумны (пра выраз твару, усмешку і пад.; разм., жарт.).

5. перан. Пра від, знешні выгляд: прытворна сціплы, ханжаскі (разм., жарт.).

Твар п., як на маленні.

|| наз. по́снасць, -і, ж. (да 2 і 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фарысе́йскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да фарысея (у 1 знач.).

2. Уласцівы фарысею (у 2 знач.); ханжаскі, крывадушны. Акопы заараў стальны парог, Прабітыя ў зямлі сатлелі каскі, Жалезныя крыжы, падковы, спражкі, Дзе фарысейскі надпіс: «З намі бог». Жычка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́сны, ‑ая, ‑ае.

1. Без мяса і малака, не скаромны. Вячэра мусіла быць посная, але ж трэба было згатаваць нямала-нямнога: дванаццаць страў! Мележ. — Сядай, сынок... Нічога лепшага ў мяне няма... Капуста посная. Чарнышэвіч.

2. Не тлусты. Посная свініна.

3. перан. Хмурны, сумны (пра выраз твару, усмешку і пад.). Малашкін сядзеў выпрастапы, з посным тварам чакаў голасу сакратара. Пестрак. Гаспадар пакоя неяк знячэўку ўстрапянуўся, ураз сагнаў ўсмешку з твару, які стаў ад таго сумны і посны. Быкаў.

4. перан. Прытворна сціплы, ханжаскі. Парэчкус злажыў рукі і падняў угару посны твар, як на маленні. Броўка.

•••

Посны дзень гл. дзень.

Посны цукар гл. цукар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)