фіксава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; незак., што.
1. Адзначаць на паперы, замацоўваць што-н. у свядомасці, запамінаць.
Ф. усе дробязі.
Ф. у памяці.
2. Канчаткова ўстанаўліваць, замацоўваць.
Ф. тэрмін нарады.
3. Сканцэнтроўваць, накіроўваць.
Ф. увагу.
4. Замацоўваць у пэўным становішчы.
Ф. хворую канечнасць.
5. Апрацоўваць матэрыял хімічным рэчывам для замацавання саставу, формы (спец.).
|| зак. зафіксава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны.
|| наз. фіксава́нне, -я, н. і фікса́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фіксава́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
фіксу́ю |
фіксу́ем |
| 2-я ас. |
фіксу́еш |
фіксу́еце |
| 3-я ас. |
фіксу́е |
фіксу́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
фіксава́ў |
фіксава́лі |
| ж. |
фіксава́ла |
| н. |
фіксава́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
фіксу́й |
фіксу́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
фіксу́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
фіксава́ць несов., в разн. знач. фикси́ровать;
ф. зве́сткі — фикси́ровать све́дения;
ф. рэко́рд — спорт. фикси́ровать реко́рд;
ф. рысу́нак — фикси́ровать рису́нок;
ф. фотаплёнку — фикси́ровать фотоплёнку;
ф. хво́рую кане́чнасць — фикси́ровать больну́ю коне́чность;
ф. ува́гу — фикси́ровать внима́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фіксава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; незак., што.
1. Спец. Замацоўваць што‑н. у адпаведным становішчы. Фіксаваць рэйку.
2. Адзначаючы, вылучаць, замацоўваць што‑н. у свядомасці, памяці і пад. Хвіліны ўтрапення, разгубленасці мінулі, і.. [Шыковіч] усё востра прыкмячаў, усё фіксаваў у памяці. Шамякін. // Адзначаць, замацоўваць з дапамогай запісу, фатаграфіі і пад. Выдаткаванне электраэнергіі фіксуе лічыльнік. □ Выхад з друку кожнага дыялектнага слоўніка трэба толькі вітаць, асабліва калі ён фіксуе яшчэ мала даследаваныя гаворкі. «Полымя».
3. Сканцэнтроўваць, накіроўваць. Фіксаваць увагу.
4. Канчаткова ўстанаўліваць, замацоўваць. Фіксаваць заработную плату.
5. Спец. Апрацоўваць якім‑н. рэактывам клеткі і тканкі жывых арганізмаў для кансервацыі іх структуры і хімічнага саставу. Фіксаваць тканку фармалінам.
6. У фатаграфіі — апрацоўваць фіксажам. Фіксаваць фотаплёнку.
7. Пакрываць фіксатывам. Фіксаваць малюнак.
8. Спец. Усмоктваць, засвойваць. Карэнні раслін фіксуюць глебавую кіслату.
[Ад фр. fixer.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зафіксава́ць гл. фіксаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фикси́ровать
1. сов. зафіксава́ць;
2. несов. фіксава́ць;
фикси́ровать дни заседа́ний фіксава́ць дні пасяджэ́нняў;
фикси́ровать фотографи́ческую пласти́нку фото фіксава́ць фатаграфі́чную пласці́нку;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фіксава́ны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад фіксаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фіксава́цца несов., страд. фикси́роваться; см. фіксава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фіксава́ны в разн. знач. фикси́рованный; см. фіксава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фіксава́нне ср., в разн. знач. фикси́рование; см. фіксава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)