учэ́пісты
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
учэ́пісты |
учэ́пістая |
учэ́пістае |
учэ́пістыя |
| Р. |
учэ́пістага |
учэ́пістай
учэ́пістае |
учэ́пістага |
учэ́пістых |
| Д. |
учэ́пістаму |
учэ́пістай |
учэ́пістаму |
учэ́пістым |
| В. |
учэ́пісты (неадуш.)
учэ́пістага (адуш.) |
учэ́пістую |
учэ́пістае |
учэ́пістыя (неадуш.)
учэ́пістых (адуш.) |
| Т. |
учэ́пістым |
учэ́пістай
учэ́пістаю |
учэ́пістым |
учэ́пістымі |
| М. |
учэ́пістым |
учэ́пістай |
учэ́пістым |
учэ́пістых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
учэ́пісты, -ая, -ае.
1. Здольны чапляцца, хапацца і моцна трымацца за каго-, што-н.
Учэпістыя кіпцюры.
У. погляд (перан.).
2. перан. Які добра запамінае што-н. (пра памяць, розум).
Учэпістая памяць.
3. перан. Вельмі ўпарты, які настойліва дабіваецца сваёй мэты.
У. чалавек.
Учэпіста (прысл.) трымацца за свае погляды.
|| наз. учэ́пістасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
учэ́пісты прям., перен. це́пкий; ухва́тистый;
~тыя па́льцы — це́пкие (ухва́тистые) па́льцы;
у. чалаве́к — це́пкий челове́к;
~тыя во́чы — це́пкие глаза́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
учэ́пісты, ‑ая, ‑ае.
1. Здольны чапляцца, хапацца і моцна трымацца за каго‑, што‑н. Учэпістыя кіпцюры. □ На вяршынях дрэў і кустах павісла ўчэпістае павуцінне. Даніленка. У жылістых, учэпістых руках старога ўгадвалася немалая сіла. Васілёнак.
2. перан. Які хутка падмячае, добра запамінае што‑н. (пра погляд, памяць, розум і пад.). [Камандзір] акінуў Якімку кароткім учэпістым позіркам і спытаў: — У атрад, значыць, прыйшоў? Ваяваць? Курто. Палкоўнік нахіліўся над картай і паўтарыў усё, што расказаў Мікола. Памяць у чалавека была на дзіва ўчэпістая — нічога не прапусціў. Новікаў.
3. перан. Які ўмее прыстасавацца да чаго‑н. і выкарыстаць для сябе; які настойліва дабіваецца сваёй мэты. Фёдар адразу развінуў бурную дзейнасць. Ён паказаў сябе чалавекам напорыстым і ўчэпістым. Кірэенка. [Фрунзе:] — Яна [Насця] ўчэпістая... верхаводзіць у гімназіі... Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэ́пкі, -ая, -ае (разм.).
Тое, што і учэпісты.
|| наз. цэ́пкасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
це́пкий прям., перен. учэ́пісты;
це́пкие па́льцы учэ́пістыя па́льцы;
це́пкий челове́к перен. учэ́пісты чалаве́к.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
учэ́піста нареч., прям., перен. це́пко; см. учэ́пісты
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
учэ́пістасць ж., прям., перен. це́пкость; см. учэ́пісты
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ца́пкі, ‑ая, ‑ае.
Абл. Хваткі, учэпісты. Дзікі вінаград.. моцна ўчапіўся за тонкія дошкі, за кроквы, пераплёўшы іх сваімі цапкімі вусікамі-вывітушкамі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэ́пкі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і учэпісты. Наблытана шмат павуціны, Расстаўлены цэпкія сеці. Колас. Цэпкім праніклівым позіркам Аляксей зірнуў на сяржанта. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)