усялі́ць, усялю́, усе́ліш, усе́ліць; усе́лены; зак.

1. каго (што) у што. Пасяліць на жыхарства.

У. новых жыхароў у кватэру.

2. перан., што ў каго-што. Пасеяць, выклікаць (высок.).

У. надзею ў каго-н. У. трывогу ў сэрца.

|| незак. усяля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. усяле́нне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

усялі́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. усялю́ усе́лім
2-я ас. усе́ліш усе́ліце
3-я ас. усе́ліць усе́ляць
Прошлы час
м. усялі́ў усялі́лі
ж. усялі́ла
н. усялі́ла
Загадны лад
2-я ас. усялі́ усялі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час усялі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

усялі́ць сов.

1. всели́ть;

у. жыхара́ ў кватэ́ру — всели́ть жильца́ в кварти́ру;

2. перен. всели́ть, внуши́ть;

у. надзе́ю — всели́ть наде́жду;

у. упэ́ўненасць — всели́ть (внуши́ть) уве́ренность

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усялі́ць, усялю, уселіш, уселіць; зак., каго-што.

1. Пасяліць на жыхарства. Усяліць новых жыхароў у кватэру.

2. перан. Выклікаць якое‑н. пачуццё, пасеяць якія‑н. думкі. Пісьмы развеялі крыўду, замест яе ўсялілі надзею, нейкае светлае, нязведанае дагэтуль пачуццё да бацькі. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

всели́ть сов., прям., перен. усялі́ць, пасялі́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усяля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да усяліць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усе́лены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад усяліць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усяле́нне ср. вселе́ние; см. усялі́ць 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усяле́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. усяляць — усяліць (у 1 знач.) і усяляцца — усяліцца (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усе́лены

1. вселённый;

2. перен. вселённый, внушённый;

1, 2 см. усялі́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)