усту́п
‘выемка’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
усту́п |
усту́пы |
| Р. |
усту́па |
усту́паў |
| Д. |
усту́пу |
усту́пам |
| В. |
усту́п |
усту́пы |
| Т. |
усту́пам |
усту́памі |
| М. |
усту́пе |
усту́пах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
усту́п
‘уводзіны; прадмова’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
усту́п |
усту́пы |
| Р. |
усту́пу |
усту́паў |
| Д. |
усту́пу |
усту́пам |
| В. |
усту́п |
усту́пы |
| Т. |
усту́пам |
усту́памі |
| М. |
усту́пе |
усту́пах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
усту́п¹, -а, мн. -ы, -аў, м.
Частка чаго-н., якая ўтварае ступень, выемку.
У. катлавана.
Уступы гор.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
усту́п², -у, м.
Пачатковая частка чаго-н., уводзіны да чаго-н.
У. да манаграфіі.
Аркестравы ў. да оперы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
усту́п I м. (ступень или выемка) усту́п
усту́п II, -пу м. вступле́ние ср.; (вводная глава — ещё) введе́ние ср.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
усту́п 1, ‑а, м.
Частка чаго‑н., якая адступае ад асноўная лініі, утвараючы ступень, выемку. Уступ катлавана. Уступы гор. □ Ля невялікага віру, які пераходзіць у доўгую затоку, [мы] спыніліся, аглядаючы кожны ўступ ля берага. Ігнаценка. Па другі бок.. [вуліцы], там, дзе канчаецца асфальт, не крута, а ўступамі, штораз усё ніжэйшымі, пачынаецца спуск да Дняпра. Палтаран.
усту́п 2, ‑у, м.
Пачатковая частка кнігі, артыкула, музычнага твора і пад., уводзіны да чаго‑н. Уступ да паэмы Якуба Коласа «Новая зямля». □ Уступ [Трэцяй сімфоніі Р. Пукста] пачынаецца магутнай, моцнай па гучанню кароткай завершанай тэмай. Дубкова. І Міхась па .. голасу [маці] здагадаўся: гэта толькі ўступ, а галоўнае — наперадзе. Сіўцоў. // Прадмова, уступнае слова. Ян Дрда, папрасіўшы ўвагі, у кароценькія ўступе сардэчна, па-сяброўску вітае нас — беларускіх таварышаў. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бе́рма, ‑ы, ж.
Спец. Уступ на адхоне высокай плаціны, канала, чыгуначнага насыпу, які робіцца для таго, каб надаць адхону большую ўстойлівасць.
[Ад ням. Berme.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ба́нджа, нескл., н.
Струнны шчыпковы музычны інструмент амерыканскіх нетраў. Акампанемент у складзе банджа, кастаньетаў і некалькіх гітар прайграў уступ усім вядомай песні. Скрыпка.
[Англ. banjo.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадмо́ва, ‑ы, ж.
1. Уступ з папярэднімі заўвагамі аўтара (рэдактара, выдавецтва) да твора, кнігі. У якасці прадмовы да кнігі «На этапах» быў змешчан усхваляваны артыкул Р. Р. Шырмы «Матывы творчасці Максіма Танка». Бугаёў. Моцна запала ў душу прадмова да зборніка [Ф. Багушэвіча] «Дудка беларуская». Мядзёлка.
2. Папярэднія выказванні, уступ перад чым‑н. больш важным. Усё тое, што я расказаў, гэта нібы прадмова да адказу. Скрыпка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)