ура́днік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. У царскай арміі: казацкі унтэр-афіцэр.

2. У царскай Расіі: ніжэйшы чын павятовай паліцыі.

|| прым. ура́дніцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ура́днік

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ура́днік ура́днікі
Р. ура́дніка ура́днікаў
Д. ура́дніку ура́днікам
В. ура́дніка ура́днікаў
Т. ура́днікам ура́днікамі
М. ура́дніку ура́дніках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ура́днік м., уст. уря́дник

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ура́днік, ‑а, м.

1. У дарэвалюцыйнай Расіі — ніжэйшы чын павятовай паліцыі.

2. Унтэр-афіцэр у казацкім войску царскай арміі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уря́дник уст. ура́днік, -ка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вура́днік ’ураднік’ (Бяльк.). Гл. ура́днік (в пратэтычнае).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тапо́ршчыць, ‑шчу, ‑шчыт, ‑шчыць; незак., што.

Абл. Тапырыць. Ураднік моўчкі тапоршчыў вусы. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карцёжніцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да карцёжніка, карцёжнікаў. Ураднік палічыў, што чалавечы доўг ім выканан, і далучыўся да карцёжніцкага гуртка. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зага́двацца, ‑аецца; безас. незак.

Патрабавацца зрабіць што‑н. Ураднік перадаў .. [Самуілу Плаўніку] павестку, у якой загадвалася з’явіцца да воінскага начальніка ў павятовы горад. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Каміса́р ’кіруючая асоба з грамадска-палітычнымі, адміністрацыйнымі функцыямі’, ’паліцэйскі, прыстаў’ (ТСБМ), камысар (Сержп. Казкі), кыміса́р (Бяльк.), ст.-бел. комисаръ, коммисаръ (пач. XVI ст.) ’ураднік са спецыяльнымі абавязкамі’ < ст.-польск. komisarz < ням. Kommisar < с.-лац. commissarius (Булыка, Запаз., 163).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)