уладко́ўвацца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
уладко́ўваюся |
уладко́ўваемся |
| 2-я ас. |
уладко́ўваешся |
уладко́ўваецеся |
| 3-я ас. |
уладко́ўваецца |
уладко́ўваюцца |
| Прошлы час |
| м. |
уладко́ўваўся |
уладко́ўваліся |
| ж. |
уладко́ўвалася |
| н. |
уладко́ўвалася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
уладко́ўвайся |
уладко́ўвайцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
уладко́ўваючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
уладко́ўвацца несов., разг.
1. приходи́ть в поря́док, упоря́дочиваться;
2. (на работу) устра́иваться;
1, 2 см. уладкава́цца;
3. страд. упоря́дочиваться; устра́иваться; см. уладко́ўваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уладко́ўвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да уладкавацца.
2. Зал. да уладкоўваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уладкава́цца, -ку́юся, -ку́ешся, -ку́ецца; -ку́йся; зак. (разм.).
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыйсці ў належны парадак; станоўча вырашыцца.
Жыццё ўладкавалася.
Справы ўладкаваліся.
2. Асталявацца, стварыць неабходныя ўмовы для жыцця; размясціцца, прыстроіцца.
Маладыя ўладкаваліся ў асобным пакоі.
У. на возе.
3. Паступіць куды-н. (на работу, службу).
У. вучнем на завод.
|| незак. уладко́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. уладкава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
масці́цца, машчу́ся, мо́сцішся, мо́сціцца; незак.
1. Зручна размяшчацца, уладкоўвацца.
М. на возе.
2. перан. Мець пэўны намер, намервацца (разм.).
Ці не ў начальнікі ён мосціцца?
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пристра́иватьсяII несов.
1. (устраиваться) разг. прыла́джвацца;
2. (на работу, службу) ула́джвацца, уладко́ўвацца;
3. воен. прыстро́йвацца; см. пристро́иться;
4. страд. прыла́джвацца; прымо́шчвацца; ула́джвацца, уладко́ўвацца; прыстро́йвацца; см. пристра́иватьII.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ёудзіцца ’ўладжвацца, уладкоўвацца’ (Мядзв.). Няяснае слова. Да рус. ёлзать ’неспакойна сядзець’? Ці з балтыйскай (параўн. літ. jáudytis ’сваволіць’, лат. jaudît ’рухаць, варушыць’)?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ла́давацца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца і ладава́цца, ‑ду́юся, ‑ду́ешся, ‑ду́ецца; заг. ла́дуйся і ладу́йся; незак.
Разм. Рыхтуючыся да чаго‑н., прыводзіць усё ў належны парадак; уладкоўвацца, збірацца. Ладавацца ў дарогу. □ Вячэра ўжо скончылася, матка пайшла да воза ладавацца на ноч. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мадэрава́ць ’уладкоўвацца’, ’дагаджаць’, ’імкнуцца ўцячы’ шальч., швянч., Сл. ПЗБ), ст.-бел. модеровати ’атрымліваць’ (пач. XVII ст.), запазычаны са ст.-польск. moderować ’тс’, ’размяркоўваць, заспакойваць’ (Булыка, Запазыч., 205), якое з лац. moderāri ’кіраваць, стрымліваць, рэгуляваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
масці́цца, машчуся, мосцішся, мосціцца; незак.
1. Зручна размяшчацца, уладкоўвацца. Толя злажыў манаткі ў носе лодкі .. і пачаў масціцца на начлег. Брыль.
2. перан. Разм. Мець намер, намервацца. Дзіўныя ў .. [Максімкі] адносіны з Язэпам. Мосціцца ўсё пасябраваць з ім. Хадановіч.
3. Зал. да масціць (у 1, 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)