укла́д
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
укла́д |
укла́ды |
| Р. |
укла́ду |
укла́даў |
| Д. |
укла́ду |
укла́дам |
| В. |
укла́д |
укла́ды |
| Т. |
укла́дам |
укла́дамі |
| М. |
укла́дзе |
укла́дах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
укла́д¹, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
Устаноўлены або ўсталяваны парадак, лад (грамадскага жыцця, побыту і пад.).
Новы ў. жыцця.
Гаспадарчы ў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
укла́д², -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Укладзеная куды-н. сума грошай.
Выдача ўкладаў у банках.
2. перан. Значнае дасягненне ў галіне навукі, культуры і пад.
Працоўны ў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
укла́д в разн. знач. укла́д, -ду м.;
но́вый укла́д жи́зни но́вы ўклад жыцця́;
обще́ственно-экономи́ческий укла́д грама́дска-эканамі́чны ўклад;
хозя́йственный укла́д гаспада́рчы ўклад.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
укла́д I, -ду м., в разн. знач. укла́д;
бытавы́ ўклад — бытово́й укла́д;
дробнатава́рны ўклад — мелкотова́рный укла́д
укла́д II, -ду м., в разн. знач. вклад; (в какое-л. общее дело — ещё) ле́пта ж.;
зрабі́ць у. — сде́лать вклад;
тэрміно́вы ўклад — сро́чный вклад;
кашто́ўны ўклад у наву́ку — це́нный вклад в нау́ку;
працо́ўны ўклад — трудово́й вклад, трудова́я ле́пта
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
укла́д 1, ‑у, Д ‑дзе, м.
1. Устаноўлены або ўсталяваны парадак, спосаб жыцця, побыту і пад. Новы ўклад жыцця. Дамашні ўклад. □ Уладзівасток па свайму рэльефу, па каларыту, па ўкладу, па духу жыцця вельмі нагадвае Севастопаль. Грахоўскі.
2. Асноўная форма, тып гаспадаркі пэўнага грамадска-эканамічнага ладу. Дробнатаварны ўклад.
•••
Сацыялістычны ўклад жыцця — сукупнасць асноўных рыс жыццядзейнасці працоўных сацыялістычнай грамадства: учынкаў і дзеянняў людзей у сферах працы, быту, адпачынку, сям’і і пад.
укла́д 2, ‑у, М ‑дзе, м.
1. Грашовая сума, каштоўнасці, пакладзеныя ў ашчадную касу або банк для захавання. Тэрміновы ўклад. Бестэрміновы ўклад.
2. перан. Што‑н. новае, вельмі важнае, унесенае ў навуку, літаратуру, грамадскую справу і пад. У XVII стагоддзі выхадцамі з Беларусі быў зроблен значны ўклад у скарбніцу матэрыяльнай і духоўнай культуры братняга рускага народа. «Звязда». // Наогул што‑н., унесенае ў агульную справу. Працоўны ўклад. □ — Ну, як? — урачыста выгукнуў [Журавенка], ловячы ў паветры ладнага акуня, што трапятаўся на кручку. — Во! Ёсць і мой уклад у юшку. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ла́д
‘дзяржаўная ці грамадская сістэма; уклад жыцця; настрой; сістэма, склад мовы і інш.’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ла́д |
| Р. |
ла́ду |
| Д. |
ла́ду |
| В. |
ла́д |
| Т. |
ла́дам |
| М. |
ла́дзе |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
но́раў, -раву, мн. -равы, -аў, м.
1. Характар, сукупнасць душэўных якасцей.
Круты н.
Розныя па нораве.
2. Звычай, уклад жыцця, звычка.
◊
З норавам — упарты, наравісты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
славя́нства, ‑а, н., зб.
Славяне. Уклад славянства ў сусветную навуку і культуру.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вклад м.
1. (действие) уклада́нне, -ння ср., укла́дванне, -ння ср.;
2. (внесённая сумма) укла́д, -ду м.;
сде́лать вклад зрабі́ць укла́д;
сро́чный вклад тэрміно́вы ўклад;
3. перен. укла́д, -ду м.;
це́нный вклад в нау́ку кашто́ўны ўклад у наву́ку.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)