ты́кацца², -аюся, -аешся, -аецца; незак. (разм., неадабр.).
Звяртацца да каго-н. на «ты».
|| наз. ты́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ты́кацца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ты́каюся |
ты́каемся |
| 2-я ас. |
ты́каешся |
ты́каецеся |
| 3-я ас. |
ты́каецца |
ты́каюцца |
| Прошлы час |
| м. |
ты́каўся |
ты́каліся |
| ж. |
ты́калася |
| н. |
ты́калася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
ты́кайся |
ты́кайцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
ты́каючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ты́кацца¹, -аюся, -аешся, -аецца; незак. (разм.).
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Стукацца, упірацца ў што-н.
Кот бегаў, тыкаўся мордай у плот.
2. Мітусліва рухацца, стараючыся пранікнуць куды-н.
Т. ва ўсе дзверы.
|| зак. ткну́цца, ткну́ся, ткне́шся, ткне́цца; ткнёмся, ткняце́ся, ткну́цца; ткні́ся.
|| наз. ты́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ты́кацца I несов., разг. ты́каться;
т. галаво́й у што-н. — ты́каться голово́й во что́-л.
ты́кацца II несов., разг., фам. (обращаться на «ты») ты́каться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ты́кацца 1, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Мітусіцца, стараючыся пранікнуць куды‑н. Людзі тыкаліся ва ўсе бакі, як сляпыя шчаняты. Асіпенка. // Ударацца, стукацца аб што‑н., упірацца ў што‑н. Калі паляцелі качкі, закрычалі з неба, наша Шэрачка, — так мы яе звалі, — спачатку пачала бегаць па дварышчы, тыкаючыся ў плот, у сцены, а пасля ўзнялася на крылле .. і падалася да чарады. Дубоўка.
ты́кацца 2, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. фам. Звяртацца да каго‑н. на «ты». Месяц назад гэты самы Лёшка не азваўся б, а цяпер глядзі — тыкаецца, як з роўным. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ты́цкацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. (разм.).
Тое, што і тыкацца¹.
|| зак. ты́цнуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся.
|| наз. ты́цканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тык, у знач. вык.
Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. тыкаць 1 і тыкацца 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ты́цкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Тое, што і тыкацца 1. Хлопцы і дзяўчаты тыцкаліся туды-сюды, тапталіся на месцы. Асіпенка. Рыжая карова трэслася з холаду і тыцкалася пысай у мёрзлыя грады. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паты́кацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Пачаць тыкацца, гаварыць на «ты». — Што ты патыкаўся са мною? — крычала крапіва асоту: — Ці я табе раўня? Цётка.
патыка́цца 1, ‑а́юся, ‑а́ешся, ‑а́ецца; незак.
Незак. да паткнуцца.
патыка́цца 2, ‑а́ецца; незак.
Зал. да патыка́ць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)