турбо́тны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
турбо́тны |
турбо́тная |
турбо́тнае |
турбо́тныя |
| Р. |
турбо́тнага |
турбо́тнай
турбо́тнае |
турбо́тнага |
турбо́тных |
| Д. |
турбо́тнаму |
турбо́тнай |
турбо́тнаму |
турбо́тным |
| В. |
турбо́тны (неадуш.)
турбо́тнага (адуш.) |
турбо́тную |
турбо́тнае |
турбо́тныя (неадуш.)
турбо́тных (адуш.) |
| Т. |
турбо́тным |
турбо́тнай
турбо́тнаю |
турбо́тным |
турбо́тнымі |
| М. |
турбо́тным |
турбо́тнай |
турбо́тным |
турбо́тных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
турбо́тны, -ая, -ае.
1. Які турбуецца, клапоціцца аб кім-, чым-н.
Турботная гаспадыня.
2. Напоўнены рознымі турботамі, неспакойны.
Т. дзень.
Турботная справа.
|| наз. турбо́тнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
турбо́тны
1. беспоко́йный;
т. чалаве́к — беспоко́йный челове́к;
2. беспоко́йный, трево́жный;
~ныя ду́мы — беспоко́йные (трево́жные) ду́мы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
турбо́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які турбуецца аб кім‑, чым‑н., клапоціцца пра каго‑, што‑н. Турботы чалавек. / у паэт. ужыв. Турботны родны дом Шчаслівых не пабудзіць. Голуб. // Які адлюстроўвае неспакой, хваляванне. Цімох углядаецца, пазірае пільней .. З яго твару сходзіць турботная заклапочанасць, проблескі дзікай радасці праменяцца ў яго цёмных бліскучых вачах: з высокай вежы палаца .. паплыў борзда ўгору белаваты дым. Колас. Белы колер халата і шапачкі .. вельмі ж неяк ідзе да .. вялікіх, чорных, .. турботных вачэй [Ганны Пятроўны]. Брыль.
2. Напоўнены рознымі турботамі, неспакойны. Сёння ў Машы вельмі турботны дзень: трэба спакаваць хатнія рэчы, бо заўтра досвіткам выязджаюць! Гроднеў. Прыемна і самому заадно з .. [Януком] яшчэ разок перакінуцца ў думках туды, дзе прайшло яго [Васіля] хоць і цяжкае, турботнае, але навек незабыўнае маленства. Кулакоўскі. Так уваходзіць юнак Аляксандр Віташкевіч у жыццё. Цяжкае, але прываблівае. Турботнае, але сваё, кроўнае, роднае — рабочае жыццё. Кавалёў. // Які выражае, выяўляе турботу. — А жыццё? Жыццё доўгае наша? — пераходзіць [Эльга] на трапяткі і турботны шэпт. — Бачу, назаўсёды ідзеш, нядобры твар у цябе. Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
турбо́тлівы, -ая, -ае (разм.).
Тое, што і турботны.
|| наз. турбо́тлівасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
турбо́тлівы разг., см. турбо́тны
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неўгамо́нны, -ая, -ае.
1. Які не можа супакоіцца, вельмі рухавы.
Неўгамоннае дзіця.
2. Неспакойны, турботны.
Неўгамоннае жыццё.
|| наз. неўгамо́ннасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
беспоко́йный
1. неспако́йны; (тревожный) трыво́жны;
2. (причиняющий беспокойство) турбо́тны, кло́патны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
турбо́тлівы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і турботны. [Андрэй] услухоўваўся ў тон яе [Вольгі] голасу — нейкі турботлівы, з ноткамі захаплення. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спакава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.
Укласці ў чамадан, увязаць у скрутак і пад. Сёння ў Машы вельмі турботны дзень: трэба спакаваць хатнія рэчы, бо заўтра досвіткам выязджаюць. Гроднеў. Альшэўскі спакаваў у чамадан небагатыя падарункі, пайшоў на вакзал. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)