трыбу́на
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
трыбу́на |
трыбу́ны |
| Р. |
трыбу́ны |
трыбу́н |
| Д. |
трыбу́не |
трыбу́нам |
| В. |
трыбу́ну |
трыбу́ны |
| Т. |
трыбу́най трыбу́наю |
трыбу́намі |
| М. |
трыбу́не |
трыбу́нах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прэс-трыбу́на
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
прэс-трыбу́на |
прэс-трыбу́ны |
| Р. |
прэс-трыбу́ны |
прэс-трыбу́н |
| Д. |
прэс-трыбу́не |
прэс-трыбу́нам |
| В. |
прэс-трыбу́ну |
прэс-трыбу́ны |
| Т. |
прэс-трыбу́най прэс-трыбу́наю |
прэс-трыбу́намі |
| М. |
прэс-трыбу́не |
прэс-трыбу́нах |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
трыбу́н
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
трыбу́н |
трыбу́ны |
| Р. |
трыбу́на |
трыбу́наў |
| Д. |
трыбу́ну |
трыбу́нам |
| В. |
трыбу́на |
трыбу́наў |
| Т. |
трыбу́нам |
трыбу́намі |
| М. |
трыбу́не |
трыбу́нах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
трибу́на в разн. знач. трыбу́на, -ны ж.;
трибу́ны стадио́на трыбу́ны стадыёна.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адмалаці́ць, -лачу́, -ло́ціш, -ло́ціць; -ло́чаны; зак., каго-што.
1. Змалаціць, скончыць малаціць (разм.).
2. Адпрацаваць на малацьбе за доўг.
3. перан. Моцна набіць каго-н., адлупцаваць (разм.).
Адмалацілі так, што больш красці не будзе.
4. перан., што і без дап. У хуткім тэмпе, абы-як прачытаць, сказаць; адбарабаніць (разм.).
Адмалаціў даклад і з трыбуны далоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
саўнарко́м, ‑а, м.
Гіст. Савет Народных Камісараў. Па стромкіх усходах чалавек сыходзіў з трыбуны. Пніцкі ўспомніў, што толькі што паслухаў яго прамову. Старшыня Саўнаркома. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няста́ласць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан нясталага. У Ірыніным характары заўважалася нясталасць. Сапрыка. Хацелася патрапіць бліжэй да трыбуны, каб бачыць, чуць усё, і.. [Кіра, Лёдзя, Пракоп] пабеглі, саромеючыся сваёй нясталасці. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
старшынёўскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да старшыні, належыць яму. Паволі .. [Дэлегат Асамблеі] ішоў праз напоўненую залу да трыбуны, якая ўзвышаецца перад старшынёўскім сталом. Кавалёў. Хто дае: старшынёўскі абед не тады, калі людзі абедаюць, а калі справы адпусцяць. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
своечасо́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць своечасовага; здзяйсненне чаго‑н. у належны час. Я з трыбуны з’езда не выступаў і таму я хачу са старонак газеты яшчэ раз падкрэсліць праўдзівасць і своечасовасць для нас, беларускіх пісьменнікаў, папрокаў, зробленых нашай літаратуры Аляксеем Максімавічам Горкім. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трыбуна́л ‘судовы орган для разгляду ваенных і асабліва цяжкіх грамадзянскіх злачынстваў’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Ст.-бел. трибуналъ (трыбуналъ) ‘вышэйшы апеляцыйны суд’ (1540 г.). Запазычана са ст.-польск. trybunał ‘вышэйшы апеляцыйны шляхецкі суд (з 1578 г.)’ (Булыка, Лекс. запазыч., 52), якое з лац. tribūnal ‘узвышэнне, на якім сядзелі магістраты (трыбуны) пры выкананні службовых абавязкаў’, ‘крэсла суддзі, палкаводца’ < tribūnus ‘чыноўнік’ (Голуб-Ліер, 489; ЕСУМ, 5, 634; SWO, 1980, 779).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)