тра́ціцца, -а́чуся, -а́цішся, -а́ціцца; незак.
1. Расходаваць свае грошы, сродкі на якія-н. патрэбы.
Т. на дарогу.
2. перан. Знікаць, праходзіць, губляцца.
З гадамі здароўе траціцца.
|| зак. патра́ціцца, -а́чуся, -а́цішся, -а́ціцца (да 1 знач.).
|| наз. тра́та, -ы, ДМ тра́це, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тра́ціцца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
тра́чуся |
тра́цімся |
| 2-я ас. |
тра́цішся |
тра́ціцеся |
| 3-я ас. |
тра́ціцца |
тра́цяцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
тра́ціўся |
тра́ціліся |
| ж. |
тра́цілася |
| н. |
тра́цілася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
тра́цься |
тра́цьцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
тра́цячыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
тра́ціцца несов.
1. (расходовать свои средства) тра́титься, истра́чиваться;
2. (утрачиваться) теря́ться;
т. лёгкасць ру́хаў — теря́ется лёгкость движе́ний;
3. страд. тра́титься; истра́чиваться; транжи́риться; теря́ться; убива́ться; роня́ться; см. тра́ціць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тра́ціцца, трачуся, трацішся, траціцца; незак.
1. Расходаваць свае грошы, сродкі на якія‑н. патрэбы. Прасцей бывае ў пост: сушаныя грыбы, цыбуля, кіслая капуста — усё гэта расце, сушыцца і соліцца на месцы. Траціцца даводзіцца хіба толькі на тараны ды на алей. Васілевіч.
2. Марна, без толку расходаваць. [Ліда да Сярожы:] — Ідзі скарэй правай білеты. Навошта табе траціцца? Лобан. // Марнавацца, прападаць. — Што ж ты не глядзіш? Збожжа траціцца. Колькі ў каласах! — і Кузьма сунуў жмут саломы Кардзянкову. Дуброўскі.
3. перан. Губляцца, знікаць. Зірнеш на косы ільняныя, — адвага траціцца твая, і сэрца ёкне і заные, бы ў золкай плыні ручая. Гаўрусёў. Шмат часу трацілася на гэты надвячорак. Маўр. Выходзіць, не толькі марна загінула .. праца [хлопцаў], а і трацілася апошняя надзея раскрыць таямніцу кургана. Якімовіч.
4. Зал. да траціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патра́ціцца гл. траціцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пратра́ціцца, -тра́чуся, -тра́цішся, -тра́ціцца; зак.
Зрабіць вялікія затраты, расходы.
П. на рамонт кватэры.
|| незак. пратра́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тра́та, -ы, ДМ тра́це, ж.
1. гл. траціцца, траціць.
2. мн. -ы, трат. Тое, што і затрата (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
истра́чиваться
1. стра́чвацца; тра́ціцца; выдатко́ўвацца;
2. (входить в расходы) разг. тра́ціцца;
3. страд. стра́чвацца; тра́ціцца; выдатко́ўвацца; см. истра́чивать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тра́титься
1. тра́ціцца;
2. страд. тра́ціцца, стра́чвацца; марнава́цца; выдаткава́цца, выдатко́ўвацца, расхо́давацца; см. тра́тить.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
непрадукцы́йны, -ая, -ае.
1. Які траціцца дарма, без карысці, не дае патрэбных вынікаў.
Непрадукцыйная праца.
2. Які не дае прыбытку; нерэнтабельны.
Непрадукцыйная гаспадарка.
|| наз. непрадукцы́йнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)