тра́піцца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
тра́піцца |
тра́пяцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
тра́піўся |
тра́піліся |
| ж. |
тра́пілася |
| н. |
тра́пілася |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
тра́піцца, -плюся, -пішся, -піцца; зак.
1. Выпадкова сустрэцца, надарыцца.
У лесе трапілася лісіца.
2. Дастацца.
Мне трапілася цікавая кніга.
3. безас., з інф. Выпасці на чыю-н. долю, прыйсціся.
Трапілася бачыць жывога Янку Купалу.
◊
Трапілася чарвяку на вяку (разм., жарт.) — пра вельмі рэдкую ўдачу, шчаслівы выпадак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тра́піцца сов.
1. попа́сться; встре́титься, повстреча́ться;
па даро́зе ~піўся чужы́ чалаве́к — по доро́ге встре́тился (повстреча́лся, попа́лся) чужо́й челове́к;
2. случи́ться; подверну́ться;
~піўся вы́падак — подверну́лся слу́чай;
◊ т. пад руку́ — попа́сться по́д руку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тра́піцца, ‑плюся, ‑пішся, ‑піцца; зак.
1. Выпадкова сустрэцца, надарыцца. Трапіўся б, скажам, на дарозе воўк (а іх тут багата зімою цягаецца), — Федзя адразу раскроіў бы яму чэрап і прыцягнуў у сяло. Ваданосаў. Але адступаць ужо было позна, і Пракоп .. рушыў да першай чалавечай постаці, што найбліжэй трапілася яму ў гэты час. Колас. // Дастацца. Абрыкосы, праўда, трапіліся пабітыя, з чорнымі бакамі. Дык мая суседка нафарбаванымі пальчыкамі старанна выбрала іх і шпурнула за акно. Грамовіч. Нявестка трапілася жанчына ўладная і... багатая на дзеці. Шамякін.
2. безас. з інф. Выпасці на чыю‑н. долю; прыйсціся. Трапілася пачуць рэдкае слова. □ Адным разам Рыгору трапілася адзін на адзін пагутарыць з Гэляй. Гартны.
•••
Трапілася чарвяку на вяку — пра вельмі рэдкую ўдачу, шчаслівы выпадак.
Трапіцца на вочы каму — выпадкова звярнуць на сябе ўвагу каго‑н.
Трапіцца пад руку — выпадкова апынуцца каля каго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напатка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. Ідучы, едучы, сустрэцца з кім-н., трапіцца каму-н. насустрач.
Па дарозе яму напаткаўся паляўнічы.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сустрэцца, трапіцца пры чытанні, у рабоце і пад.
У кнізе нечакана напаткаліся цікавыя звесткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нагадзі́цца, -гаджу́ся, -го́дзішся, -го́дзіцца; зак. (разм.).
1. Нечакана трапіцца, выпадкова сустрэцца.
2. Здарыцца.
Неспадзявана нагадзілася новае няшчасце.
|| незак. нагаджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спатка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. з кім-чым. Трапіцца насустрач, сысціся з кім-н., рухаючыся з супрацьлеглых бакоў.
С. на вуліцы.
2. з кім. Сысціся для сумеснага правядзення часу, па справе, для спартыўнай барацьбы, спаборніцтва; убачыцца з кім-н.
Спаткаліся мацнейшыя шахматысты.
3. Выявіцца, трапіцца.
У кнізе спаткаліся вельмі цікавыя цытаты.
|| незак. спатыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. спатка́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
натра́піцца, -плюся, -пішся, -піцца; зак. (разм.).
1. Выпадкова сустрэцца, трапіцца.
Натрапіўся добры чалавек.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выдацца, выпасці; надарыцца.
Натрапіўся зручны выпадак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
трапля́цца, ‑яецца; незак.
1. Незак. да трапіцца.
2. Зал. да трапляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патра́піцца, ‑трапіцца; зак.
Разм. Трапіцца, здарыцца. У Класы кіпела жаданне хапіць што самае першае патрапіцца пад рукі. Чорны. — Хто ж яе ведае? Ці мала што можа патрапіцца ў нашым жыцці, — казала адна жанчына. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)