травяно́й травяны́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

витами́нно-травяно́й вітамі́нна-травяны́;

витаминно-травяна́я мука́ вітамі́нна-травяна́я мука́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

травяны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. травяны́ травяна́я травяно́е травяны́я
Р. травяно́га травяно́й
травяно́е		 травяно́га травяны́х
Д. травяно́му травяно́й травяно́му травяны́м
В. травяны́ (неадуш.)
травяно́га (адуш.)		 травяну́ю травяно́е травяны́я (неадуш.)
травяны́х (адуш.)
Т. травяны́м травяно́й
травяно́ю		 травяны́м травяны́мі
М. травяны́м травяно́й травяны́м травяны́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вітамі́нна-травяны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. вітамі́нна-травяны́ вітамі́нна-травяна́я вітамі́нна-травяно́е вітамі́нна-травяны́я
Р. вітамі́нна-травяно́га вітамі́нна-травяно́й
вітамі́нна-травяно́е		 вітамі́нна-травяно́га вітамі́нна-травяны́х
Д. вітамі́нна-травяно́му вітамі́нна-травяно́й вітамі́нна-травяно́му вітамі́нна-травяны́м
В. вітамі́нна-травяны́ (неадуш.)
вітамі́нна-травяно́га (адуш.)		 вітамі́нна-травяну́ю вітамі́нна-травяно́е вітамі́нна-травяны́я (неадуш.)
вітамі́нна-травяны́х (адуш.)
Т. вітамі́нна-травяны́м вітамі́нна-травяно́й
вітамі́нна-травяно́ю		 вітамі́нна-травяны́м вітамі́нна-травяны́мі
М. вітамі́нна-травяны́м вітамі́нна-травяно́й вітамі́нна-травяны́м вітамі́нна-травяны́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыруча́йна-травяны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. прыруча́йна-травяны́ прыруча́йна-травяна́я прыруча́йна-травяно́е прыруча́йна-травяны́я
Р. прыруча́йна-травяно́га прыруча́йна-травяно́й
прыруча́йна-травяно́е		 прыруча́йна-травяно́га прыруча́йна-травяны́х
Д. прыруча́йна-травяно́му прыруча́йна-травяно́й прыруча́йна-травяно́му прыруча́йна-травяны́м
В. прыруча́йна-травяны́ (неадуш.)
прыруча́йна-травяно́га (адуш.)		 прыруча́йна-травяну́ю прыруча́йна-травяно́е прыруча́йна-травяны́я (неадуш.)
прыруча́йна-травяны́х (адуш.)
Т. прыруча́йна-травяны́м прыруча́йна-травяно́й
прыруча́йна-травяно́ю		 прыруча́йна-травяны́м прыруча́йна-травяны́мі
М. прыруча́йна-травяны́м прыруча́йна-травяно́й прыруча́йна-травяны́м прыруча́йна-травяны́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

травяны́ в разн. знач. травяно́й;

~но́е по́крыва — травяно́й покро́в;

~но́е сцябло́ — травяно́й сте́бель;

~на́я насто́йка — травяна́я насто́йка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гадзю́ка, ‑і, ДМ ‑дзюцы; Р мн. ‑дзюк; ж.

1. Ядавітая змяя шэрага колеру з чорнай зігзагападобнай паласой уздоўж спіны. А гэтым часам пры сасонцы Гадзюка грэецца на сонцы, — Блішчыць на ёй узор лускі. Крапіва. Вялікая светла-шэрая гадзюка з выразным чорным узорам на спіне гналася па сцежцы за травяной жабай. В. Вольскі.

2. Разм. лаянк. Пра небяспечнага шкоднага чалавека. Людзі маўчалі: такі час, можа знайсціся гадзюка якая, і тады памінай, як чалавека звалі. Шчарбатаў.

•••

Гадзюка падкалодная — тое, што і змяя падкалодная (гл. змяя).

Прыгрэць гадзюку на (сваіх) грудзях гл. прыгрэць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Трава́ ’сям’я раслін Gramineae з аднагадовымі зялёнымі парасткамі і сцяблом’ (ТСБМ, Ласт., Федар. 4, Стан., Бяльк., Бес., ТС, Сл. ПЗБ), ’трава, злакі’ (Байк. і Некр.), траві́на ’асобнае каліва травы’, ’трава наогул’, ’высахлая трава’ (Юрч. Вытв., ТСБМ; мёрск., Нар. словатв.), траві́ца ’траўка’ (Гарэц.), траві́шча ’густая высокая трава’ (Жд. 2), траваюжышча ’тс’ (Юрч. Мудр.), тро́ўка ’трава’ (Растарг.; люб., Ск. нар. мовы), траві́нка ’тс’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ; ТС), зборн. траўё ’крапіва, бадылле’ (Бяльк.), коньска трава ’канюшына’ (дзісн., Яшк. Мясц.). Укр., рус. трава́, стараж.-рус. трава, трѣва ’трава, сена’, польск. trawa, н.-луж. tšawa, в.-луж. trawa, чэш., славац. tráva, славен. tráva, серб. тра́ва, харв. tráva, trāvȁ, trōvȁ; макед. трева, дыял. трава; балг. трева́ ’трава’, ’зёлкі’; ст.-слав. трѣва, трава ’трава’, ’маладая зелень’, ’расліны, атожылкі’. Прасл. *trava, *trěva, утвораныя ад дзеяслова *truti. Першапачаткова *trava, *trěva — ’тое, што спажываецца’, ’корм’ > ’зялёная паша’ > ’расліны, якія выкарыстоўваюцца ў якасці пашы’ > ’трава — зялёная ці скошаная’ (Фасмер, 4, 91–92; Махэк₂, 650; Бязлай, 4, 214–215; Борысь, 640; Сной₂, 778; ЕСУМ, 5, 613). Скок (3, 494) наяўнасць паралельных праславянскіх форм тлумачыць варыянтнай мяккасцю зычнага ‑r‑ у *trěva. Гл. таксама траві́ць 1. Сюды ж травя́нік ’лякарства з траў’ (Жд. 1), травя́нка ’фарбы, прыгатаваны з травы’ (ТСБМ), травасто́й ’травяное покрыва лугоў, сенажацей, пашы’ (ТСБМ), траве́ць ’зарастаць травою, пустазеллем’ (Касп., Сцяшк. Сл.; мёрск., Нар. сл.; полац., Нар. лекс.), травяне́ць ’тс’ (ТСБМ, Гарэц.), травяні́цца ’тс’ (Юрч.), траві́ць ’лячыць травамі’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ), тра́ўлены ’травяны’, тра́ўля́ны (лён) ’лён, у якім расце шмат травы, пустазелля’ (ТС), траўляны́й ’травяністы’ (стол., Нар. лекс.), травяні́сты, травяны́ ’багаты травой’ (ТСБМ, Байк. і Некр.), травяно́й ’тс’ (Юрч. Вытв.), траўлі́вы ’травяністы, багаты на траву’ (ашм., Стан.), траўны́: траўное карэньне ’ядомае карэнне’ (Стан.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)