тоска́ ж.
1. туга́, -гі́ ж.;
2. (скука) нуда́, -ды́ ж., сму́так, -тку м.;
наводи́ть тоску на кого́-л. наганя́ць нуду́ на каго́-не́будзь.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нудо́та ж., разг. ску́ка, тоска́, уны́ние ср.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Таска́ ’туга’ (пух., Сл. ПЗБ), таскава́ць ’тужыць па кімсьці без надзеі ўбачыцца’ (Пятк. 2), тоскова́ць ’тужыць, нудзіцца’ (ТС), таскава́ць ’тужыць, сумаваць’ (Ласт.). Укр. то́ска́ ’туга, сум’, рус. тоска́ ’тс’, стараж.-рус. тъска ’туга, неспакой’, тоска ’тс’, польск. tęsknić ’вельмі хацець убачыць кагосьці, дасягнуць чагосьці’, ст.-польск. tesknąć ’смуткаваць’, чэш. tesknit ’тс’, славац. teskniť ’тс’. Прасл. *tъska ’туга, сум’ адпавядае і.-е. *tus‑/*teus‑ ’апаражняць, спусташаць’; формы з ‑n‑ вытворныя ад *tъsknъ ’сумны, тужлівы’. Індаеўрапейскімі адпаведнікамі лічаць літ. taučiù, taũsti ’тужыць’, tautà ’туга’ (Фасмер, 4, 88; ЕСУМ, 5, 609; Борысь, 632).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
глода́ть несов., прям., перен. гры́зці;
тоска́ гло́жет туга́ грызе́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
само́та ж.
1. грусть, тоска́, уны́ние ср.;
2. уедине́ние ср.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сум (род. су́му) м. ску́ка ж., тоска́ ж., грусть ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
згрызо́та ж., разг.
1. ссо́ра, грызня́;
2. перен. душе́вные му́ки; тоска́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зелёный в разн. знач. зялёны;
◊
зелёная у́лица зялёная ву́ліца;
зелёная тоска́ (ску́ка) страшэ́нная нуда́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Моташлівы ’моташны’, моташны ’ад якога становіцца блага’, ’агідны, прыкры’ (ТСБМ, Шат., Касп., Бяльк., Сл. ПЗБ; мазыр., Шн. 2; полац., Нар. лекс.), моташна ’трохі страшнавата’ (КЭС, лаг.), ’млосна’ (віл., Сл. ПЗБ). Да рус. тошно (< тоска ’туга, смутак’), да якога дадаецца экспрэсіўны прэфікс мо‑ (гл. Мяркулава, Этимология–1974, 74).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)