тлу́стасць
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне
|
адз. |
| Н. |
тлу́стасць |
| Р. |
тлу́стасці |
| Д. |
тлу́стасці |
| В. |
тлу́стасць |
| Т. |
тлу́стасцю |
| М. |
тлу́стасці |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
тлу́стасць ж.
1. жир м.;
зве́рху пла́вае т. — све́рху пла́вает жир;
2. жи́рность;
т. малака́ — жи́рность молока́;
3. (упитанность) ту́чность
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тлу́стасць, ‑і, ж.
1. Тлушч. Седзячы кружком вакол агню, задуменна глядзелі на скваркі сала, пакручвалі іх і — каб не сцякала дарэмна шмат тлустасці — падстаўлялі акрайцы хлеба. Нікановіч. Апрача таго, тлустасць барсука вельмі памагае ад прастуды і ідзе для шмаравання ботаў, асабліва паляўнічых. Маўр.
2. Ступень утрымання тлушчу ў чым‑н. Тлустасць малака.
3. Укормленасць, сытасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тлу́сты, -ая, -ае.
1. Які ўтрымлівае ў сабе шмат тлушчу.
Тлустая свініна.
2. Тоўсты, укормлены, сыты.
Тлустая індычка.
Т. карп.
3. Які атрымаўся ад тлушчу.
Тлустая пляма.
4. перан. Насычаны карыснымі рэчывамі.
Т. чарназём.
5. Тоўсты, з тоўстымі лініямі (пра лініі, друкарскія знакі, літары і пад.).
Т. шрыфт.
|| наз. тлу́стасць, -і, ж. (у 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жи́рность тлу́стасць, -ці ж.; (тучность) сы́тасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Клу́стасць ’тлустасць’ (Сцяшк., Сл. паўн.-зах., Жд. 2). Гл. тлусты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Мака́чка, мы́качка ’перамешаная тлустасць са смятанай для макання (бліноў)’ (расон., Шатал.) — рэгіянальнае ўтварэнне з суф. ‑к‑a ад мака́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ту́чность
1. сы́тасць, -ці ж., тлу́стасць, -ці ж., паўната́, -ты́ ж.;
2. тлу́стасць, -ці ж., урадлі́васць, -ці ж.;
3. я́дранасць, -ці ж., паўната́, -ты́ ж.; сакаві́тасць, -ці ж., со́чнасць, -ці ж.; см. ту́чный;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
са́льность
1. (качество, свойство) са́льнасць, -ці ж.; (жирность) тлу́стасць, -ці ж.;
2. (непристойное выражение) непрысто́йнасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сы́тасць ’стан паўнаты, задавальнення’ (ТСБМ, Некр. і Байк.), сыто́сць: у сытосць ’уволю, удосталь’ (паст., Сл. ПЗБ), ст.-бел. сытость ’паўната, багацце’ (Альтбаўэр). Параўн. укр. дыял. си́тощі ’тлустасць’, рус. сытость ’насычэнне’, польск. sytość ’перанасычэнне’, чэш., славац. sytost, в.-луж. sytosć, славен. sítost, серб.-харв. си̏тост, балг. си́тост, ст.-слав. сытость ’паўната, насычэнне’. Абстрактны назоўнік ад сыты, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)