тапту́ха, -і, ДМу́се, мн. -і, -ту́х, ж.

1. гл. таптун.

2. Адзін з відаў рыбалоўнай сеткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тапту́ха

‘жанчына’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. тапту́ха тапту́хі
Р. тапту́хі тапту́х
Д. тапту́се тапту́хам
В. тапту́ху тапту́х
Т. тапту́хай
тапту́хаю
тапту́хамі
М. тапту́се тапту́хах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

тапту́ха

‘від рыбалоўнай сеткі’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. тапту́ха тапту́хі
Р. тапту́хі тапту́х
Д. тапту́се тапту́хам
В. тапту́ху тапту́хі
Т. тапту́хай
тапту́хаю
тапту́хамі
М. тапту́се тапту́хах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

тапту́ха ж., обл. (вид рыболовной сети) топту́ха

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тапту́ха, ‑і, ДМ ‑тусе, ж.

1. Разм. Жан. да таптун.

2. Адзін з відаў рыбалоўнай сеткі. У Куранях ракі .. не было, і снасць тут у людзей трымалася свая, балотная: лазовыя баўтухі, лазовыя таптухі, венцяры... Мележ. Калісьці ж вось тут у лазе Таптухі мы ставілі самі, Ішлі асцярожна ў вадзе. Нясмела тапталі нагамі. Аўрамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тапту́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м. (разм.).

Той, хто топчацца без справы, марудна робіць што-н.

|| ж. тапту́ха, -і, ДМу́се, мн. -і, -ту́х.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Тапту́ха1 ’рыбалоўная снасць’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Шат., Сцяшк.), ’венцер’ (барыс., глус., ЛА, 1), топту́ха ’тс’ (ТС, Крыв.; нараўл., З нар. сл.), то́птух ’рыбацкая прылада’ (Дэмб. 2), сюды ж тапту́н ’тс’ (Касп., Нік. Очерки, Мат. Гом.; віц., Яшк. Мясц.), тапча́нка ’рыбалоўная снасць, якую ўтоптваюць у гразь для лоўлі ўюноў’ (Нас.), тапча́к ’від рыбалоўнай сеткі’ (ТСБМ). Ад таптаць1, гл.

Тапту́ха2 ’тоўчаная вараная бульба, камы’ (Бяльк.), ’бульбяная каша’ (Лекс. Бел. Палесся; ПСл, Мат. Гом.). Ад тапта́ць1, гл.

Тапту́ха3 ’ступа’ (Бяльк.). Ад тапта́ць1, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мутни́к м., обл. (рыболовная снасть) тапту́ха, -хі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Тапча́нка. Гл. таптуха1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

То́пельтаптуха лавіць рыбу’ (люб., Паўл.), сюды ж з іншай суфіксацыяй то́пень ’рыбалавецкая снасць, зробленая з лазовых дубцоў у выглядзе конуса’ (глус., Янк. Мат.; ПСл, Мат. Гом.), ’таптуха, рыбалоўная снасць’ (ст.-дар., Нар. сл.), ’таптуха’ (ст.-дар., Сл. ПЗБ). Ад тапіць1 (гл.), параўн. чэш. tápal ’від рыбацкай сеткі’ (ад ст.-чэш. tápati se < topiti se, гл. Махэк₂, 636).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)