тане́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
тане́ю |
тане́ем |
| 2-я ас. |
тане́еш |
тане́еце |
| 3-я ас. |
тане́е |
тане́юць |
| Прошлы час |
| м. |
тане́ў |
тане́лі |
| ж. |
тане́ла |
| н. |
тане́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
тане́й |
тане́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
тане́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
тане́ць несов., обл., см. танчэ́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тане́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Абл. Танчэць. Лейкі цягнуць з-пад лубу Жывіцу густую, І, здаецца, Ствалы пачынаюць танець. Свірка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Та́нець ’дзешавець’ (Нас.), тане́ць ’тс’ (Некр. і Байк.), танне́ць ’тс’ (ТСБМ), таніе́ті ’тс’ (Вруб.; беласт., Сл. ПЗБ), та́ннець ’тс’ (Ласт.). Гл. танны; перанос націску, магчыма, пад уплывам дзешаве́ць (гл. дзёшава). Параўн. та́ніць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Та́нец ’рытмічныя рухі пад музыку, скокі’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Некр. і Байк., Федар. 4, Сл. ПЗБ), та́нэць ’тс’ (драг., Сл. ПЗБ, Вруб.), под той танец ’у той час’ (Ян.), ст.-бел. танець ’скокі’ (Альтбаўэр; 1518 г., КГС). Праз польск. taniec (да XVI ст. tańc) або непасрэдна з ням. Tanz ’танец’, tanzen ’танчыць’ < ст.-франц. dancier ’тс’ (> франц. danser ’тс’) < франк. *dansôn ’цягнуць; выцягвацца; станавіцца ў лінію’. Другаснае ўключэнне запазычання ў групу назоўнікаў, утвораных з суф. ‑ьcь, магло адбыцца ў славянскіх мовах незалежна (Басай-Сяткоўскі, Słownik, 390). Гл. Борысь, 626; Фасмер, 4, 18–19.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)