та́мбурны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. та́мбурны та́мбурная та́мбурнае та́мбурныя
Р. та́мбурнага та́мбурнай
та́мбурнае
та́мбурнага та́мбурных
Д. та́мбурнаму та́мбурнай та́мбурнаму та́мбурным
В. та́мбурны (неадуш.)
та́мбурнага (адуш.)
та́мбурную та́мбурнае та́мбурныя (неадуш.)
та́мбурных (адуш.)
Т. та́мбурным та́мбурнай
та́мбурнаю
та́мбурным та́мбурнымі
М. та́мбурным та́мбурнай та́мбурным та́мбурных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

та́мбурны I та́мбурный; см. та́мбур I

та́мбурны II та́мбурный; см. та́мбур II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

та́мбурны 1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да тамбура ​1. Тамбурныя дзверы.

та́мбурны 2, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да тамбуру ​2; выкананы тамбурам. Тамбурнае вязанне. // Прызначаны для тамбуру. Тамбурная іголка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

та́мбур², -у, м.

Род вышывання або вязання вочка ў вочка.

|| прым. та́мбурны, -ая, -ае.

Тамбурнае шво.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

та́мбур¹, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Прыбудова каля ўваходных дзвярэй, якая засцерагае ад пападання ў памяшканне халоднага паветра.

2. Закрытая пляцоўка пасажырскага чыгуначнага вагона.

3. Цыліндрычная або шматгранная верхняя частка будынка, якая падтрымлівае купал (спец.).

|| прым. та́мбурны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

та́мбурныйI та́мбурны;

та́мбурные две́ри та́мбурныя дзве́ры; см. та́мбурI.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

та́мбурныйII та́мбурны;

та́мбурный шов та́мбурнае шво; см. та́мбурI.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Та́мбур1 ’прыбудова, частка памяшкання перад галоўным уваходам, прысенак’ (ТСБМ, Некр. і Байк.), та́мбор ’ганак’ (Лекс. Бел. Палесся). Праз рус. та́мбур ’тс’ або польск. tambor ’тс’ з французскай мовы, дзе архітэктурны тэрмін tambour з’явіўся ў выніку метанімічнага пераносу значэння слова tambour ’барабан’ (ЕСУМ, 512; Фасмер, 4, 17–18), гл. тамбу́р.

Та́мбур2 ’род вязання або вышывання вочка ў вочка’ (ТСБМ), ’кручок для вязання або пляцення’ (Касп.; мсцісл., бых., ЛА, 4; Бяльк.), тамбу́р ’кручок для пляцення карункаў’ (Стан.), тамбу́рка ’тс’ (Касп., Бяльк.), та́мбурка, та́мбарка, та́нбурка ’кручок для вязання’ (Шатал., Мат. Гом., Сл. ПЗБ; ЛА, 4), та́мбурак ’тс’ (в.-дзв., паст., рас., ЛА, 4), тамбу́рак (Шатал., ЛА, 4), та́мбырка, та́нбырка ’прылада для вязання’ (Мат. Маг.), сюды ж та́мбурны ’ланцужковы (шоў)’ (Мат. Гом.). Праз польск. tambor, tamborek, tamburek ’пяльцы’ з франц. tambour ’тс’, якое сталася вынікам метанімічнага пераносу паводле падабенства з tambour ’барабан’ (ЕСУМ, 5, 512; Фасмер, 4, 17–18). Гл. тамбу́р.

Та́мбур3 ’падстаўка для вядра каля калодзежа’ (Сл. Брэс.). Перанос значэння з тамбу́р1 (гл.) паводле знешняга падабенства.

Тамбу́р ’барабан’ (ТСБМ), сюды ж та́мбор ’вялікі і малы барабаны ў ваўначосцы’ (ТС). З франц. tambour ’барабаншчык’, роднаснага да нар.-лац. t̥anbū́r ’лютня, мандаліна’ (ЕСУМ, 5, 511–512; Голуб-Ліер, 477; Фасмер, 4, 17–18). Стахоўскі (Этимология–1965, 209) звязвае з с.-тур. tambur ’пяціструнны музычны інструмент’, што суадносіцца з араб. tunbūr ’тс’. Магчыма пасрэдніцтва ўкраінскай мовы, дзе тамбу́р ’ударны ўсходні інструмент, старажытны музычны струнны інструмент’; тэхнічны тэрмін, відаць, з польск. tambor ’барабан’ (у тым ліку ў тэхнічным значэнні).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)