сціска́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
сціска́ю |
сціска́ем |
| 2-я ас. |
сціска́еш |
сціска́еце |
| 3-я ас. |
сціска́е |
сціска́юць |
| Прошлы час |
| м. |
сціска́ў |
сціска́лі |
| ж. |
сціска́ла |
| н. |
сціска́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
сціска́й |
сціска́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
сціска́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
сціска́ць несов.
1. сжима́ть, сда́вливать, сти́скивать;
2. перен. (сокращать) сжима́ть;
3. перен. (сердце, грудь и т.п.) сжима́ть, дави́ть, сда́вливать, тесни́ть, стесня́ть;
1-3 см. сці́снуць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сціска́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да сціснуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак.
1. Ціскам зменшыць аб’ём чаго-н., шчыльна злучыць што-н.
С. пружыну.
2. каго-што. Моцна ахапіць каго-, што-н.; здушыць.
С. у абдымках.
С. у чарзе.
3. Здушыць, сцясніць (горла, грудзі).
Спазмы сціснулі горла.
4. перан. Выклікаць адчуванне болю, цяжару (на душы, у сэрцы).
Боль сціснуў сэрца.
5. што. Шчыльна злучыўшы, прыціснуць адно да аднаго.
С. зубы.
|| незак. сціска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. сціска́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сти́скивать несов. сціска́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шчамі́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., шчо́міць; незак., што.
Сціскаць што-н. паміж чым-н.
Перавясла шчэміць руку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сда́вливать несов. сціска́ць, зду́шваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сціска́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. сціскаць — сціснуць і сціскацца — сціснуцца; стан паводле дзеясл. сціскаць — сціснуць (у 1 знач.) і сціскацца — сціснуцца (у 1, 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сжима́ть несов.
1. в разн. знач. сціска́ць;
2. перен. (сокращать) сціска́ць, скарача́ць; см. сжатьI;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сгнета́ть несов., уст., спец. (сжимать) згнята́ць, сціска́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)