судзі́цца, суджу́ся, су́дзішся, су́дзіцца; незак., з кім.
Мець з кім-н. грамадзянскую судовую справу, судовы разбор.
С. за маёмасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
судзі́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
суджу́ся |
су́дзімся |
| 2-я ас. |
су́дзішся |
су́дзіцеся |
| 3-я ас. |
су́дзіцца |
су́дзяцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
судзі́ўся |
судзі́ліся |
| ж. |
судзі́лася |
| н. |
судзі́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
судзі́ся |
судзі́цеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
су́дзячыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
судзі́цца несов., возвр., страд. суди́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
судзі́цца, суджуся, судзішся, судзіцца; незак.
1. Звяртацца ў суд, мець справу з судом. Пятрусь хадовы чалавек, судзіцца ўмее. Брыль. // Весці судовую цяжбу з кім‑н. Не бярэ ніхто да сэрца, Што ні зробяць прастачкі; З імі біцца Ці судзіцца Не заведзена ў народзе. Жычка. Казалі, што неяк сорам судзіцца за дзесяць снапоў аўса. Крапіва. Нечым халодным, як асенняя шэрань, абдало тады Яніну ад гэтай размовы. Яна ўявіла сабе, як сорамна будзе ёй судзіцца з беднымі людзьмі. Кірэенка. Сам .. [Рыгор] пацішэў крыху. Раней жа праз увесь век свой усё судзіўся то з гэтым, то з тым. Чорны.
2. Быць пад судом, мець судзімасць.
3. таксама зак. Прадвызначыцца, пашанцаваць. [Мушка-зелянушка:] — «Ой, чаму ж ды не судзілася мне долі, — Што мяне і не сваталі ніколі?» Багдановіч.
4. Зал. да судзіць (у 2, 3 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасудзі́цца, ‑суджуся, ‑судзішся, ‑судзіцца; зак.
Разм.
1. Разарыцца на вядзенні судовых спраў.
2. Судзіцца некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасудзі́цца, ‑суджуся, ‑судзішся, ‑судзіцца; зак.
Разм. Судзіцца з кім‑н. некаторы час. Спрабуй пасудзіцца тады з ім [Тумашэвічам]: суд заўсёды быў на баку пана. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насудзі́цца, ‑суджуся, ‑судзішся, ‑судзіцца; зак.
Разм. Пасудзіцца многа, доўга.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суди́ться
1. (вести тяжбу) судзі́цца;
всю жизнь суди́лся то с одни́м, то с други́м усе жыццё судзі́ўся то з адны́м, то з другі́м;
2. страд. судзі́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
суця́га, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑цязе, Т ‑ай (‑аю), ж.
Разм. неадабр. Той (тая), хто займаецца суцяжніцтвам; хто бесперапынна судзіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Суяці́м ’аматар судзіцца’ (Гарэц., Стан.). Няясна; магчыма, да папярэдняга (гл.), вытворнае ад дзеяслова суяціцца ’мітусіцца, хвалявацца’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ) з суф. ‑ім.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)