суджэ́нне

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. суджэ́нне суджэ́нні
Р. суджэ́ння суджэ́нняў
Д. суджэ́нню суджэ́нням
В. суджэ́нне суджэ́нні
Т. суджэ́ннем суджэ́ннямі
М. суджэ́нні суджэ́ннях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

суджэ́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. У логіцы: форма мыслення, якая ўяўляе сабой спалучэнне паняццяў, з якіх адно (суб’ект) вызначаецца праз другое (прэдыкат).

2. Меркаванне, заключэнне аб чым-н., погляд на што-н.

Мець сваё с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

суджэ́нне ср., лог. сужде́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

суджэ́нне, ‑я, н.

1. Выказванне, меркаванне аб чым‑н., погляд на што‑н. Своеасаблівае суджэнне аб імпульсах мастацкай творчасці ёсць і ў развагах лірычнага героя эцюда «Мадонна». Лойка.

2. У логіцы — думка, у якой змяшчаецца сцвярджэнне або адмаўленне чаго‑н. адносна прадмета або з’явы.

•••

Катэгарычнае суджэнне — безумоўнае суджэнне, у адрозненне ад умоўнага або раздзяляльнага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

антытэ́зіс, -а, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

У логіцы: суджэнне, якое супрацьпастаўляецца другому суджэнню (тэзісу).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пасы́лка², -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

У логіцы: суджэнне, якое служыць асновай для вываду.

Правільная п.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

категори́ческий катэгары́чны;

категори́ческое сужде́ние лог. катэгары́чнае суджэ́нне;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

антытэ́зіс, ‑а, н.

Спец. Суджэнне, якое проціпастаўляецца тэзісу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

катэгары́чны, ‑ая, ‑ае.

Рашучы, безумоўны, неаспрэчны. Катэгарычнае рашэнне. Катэгарычнае патрабаванне. □ — Вам усім трэба сысці з дому, — катэгарычным тонам заявіў дзед Талаш, — так, трэба сысці. Колас.

•••

Катэгарычнае суджэнне гл. суджэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцвярджа́льны, -ая, -ае.

1. Які выказвае згоду з чым-н., пацвярджае што-н.

С. адказ.

2. Які замацоўвае, устанаўлівае што-н.

С. пафас рамана.

3. Які мае ў сабе сцверджанне (спец.).

С. сказ.

Сцвярджальнае суджэнне.

|| наз. сцвярджа́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)