стрэ́ляны, -ая, -ае.

1. Пра дзічыну: забіты са стрэльбы.

Стрэляная качка.

2. Які пабыў у баях, абстраляны.

С. салдат.

3. Такі, у якога стралялі.

4. Выкарыстаны для стральбы.

Стрэляныя гільзы.

◊

Стрэляны верабей — вопытны, бывалы чалавек.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стрэ́ляны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. стрэ́ляны стрэ́ляная стрэ́лянае стрэ́ляныя
Р. стрэ́лянага стрэ́лянай
стрэ́лянае		 стрэ́лянага стрэ́ляных
Д. стрэ́лянаму стрэ́лянай стрэ́лянаму стрэ́ляным
В. стрэ́ляны (неадуш.)
стрэ́лянага (адуш.)		 стрэ́ляную стрэ́лянае стрэ́ляныя (неадуш.)
стрэ́ляных (адуш.)
Т. стрэ́ляным стрэ́лянай
стрэ́лянаю		 стрэ́ляным стрэ́лянымі
М. стрэ́ляным стрэ́лянай стрэ́ляным стрэ́ляных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

стрэ́ляны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, незакончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. стрэ́ляны стрэ́ляная стрэ́лянае стрэ́ляныя
Р. стрэ́лянага стрэ́лянай
стрэ́лянае		 стрэ́лянага стрэ́ляных
Д. стрэ́лянаму стрэ́лянай стрэ́лянаму стрэ́ляным
В. стрэ́ляны (неадуш.)
стрэ́лянага (адуш.)		 стрэ́ляную стрэ́лянае стрэ́ляныя (неадуш.)
стрэ́ляных (адуш.)
Т. стрэ́ляным стрэ́лянай
стрэ́лянаю		 стрэ́ляным стрэ́лянымі
М. стрэ́ляным стрэ́лянай стрэ́ляным стрэ́ляных

Кароткая форма: стрэ́ляна.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

стрэ́ляны прил., в разн. знач. стре́ляный;

с. салда́т — стре́ляный солда́т;

~ная гі́льза — стре́ляная ги́льза;

◊ с. верабе́й — стре́ляный воробе́й;

~ная пту́шка — стре́ляная пти́ца

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стрэ́ляны, ‑ая, ‑ае.

1. Такі, у якога стралялі; забіты са стрэльбы (пра дзічыну). Стрэляная слонка. // Які пабыў у баях, абстраляны. Стрэляны салдат. // перан. Вопытны, бывалы, які ўсё зведаў і да ўсяго прывык. [Валодзя:] — [Цішка] сам гаварыў. Да таго ж, відаць, стрэляны хлопец. Федасеенка. / у знач. наз. стрэ́ляны, ‑ага, м. Стрэлянаму, цёртаму ў жыцці з успамінам хочацца прайсці па слядах юнацтва. Русецкі.

2. Выкарыстаны для стральбы. Калі манеўры скончыліся, Слабодка хадзіла збіраць на балота стрэляныя патроны. Навуменка.

•••

Стрэляны верабей (стрэляная птушка) гл. верабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стре́ляный стрэ́ляны;

◊

стре́ляный воробе́й стрэ́ляны верабе́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

верабе́й, -б’я́, мн. -б’і́, -б’ёў, м.

Невялікая птушка атрада вераб’іных з карычнева-шэрым апярэннем, якая жыве пераважна паблізу чалавека.

◊

Стрэляны або стары верабей — вопытны, бывалы чалавек.

|| памянш. верабе́йка, -і, мн. -і, -аў, м.

|| прым. вераб’і́ны, -ая, -ае.

Вераб’іная ноч (кароткая летняя ноч, а таксама ноч з бесперапыннай навальніцай і зарніцамі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

верабе́й, ‑б’я, м.

Невялікая птушка атрада вераб’іных з карычнева-шараватым апярэннем, якая жыве пераважна паблізу чалавека.

•••

Вераб’ю па калена — вельмі мелка.

Страляць (біць) з гарматы па вераб’ях гл. страляць.

Стрэляны (стары) верабей — пра вопытнага чалавека, якога цяжка ашукаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

воробе́й верабе́й, -б’я́ м.;

◊

сло́во не воробе́й, вы́летит — не пойма́ешь посл. сло́ва не верабе́й, вы́леціць — не зло́віш;

стре́ляный воробе́й стрэ́ляны верабе́й;

ста́рого воробья́ на мяки́не не проведёшь посл. старо́га вераб’я́ на мякі́не не падмане́ш (не ашука́еш).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спрактыкаваны, напрактыкаваны, вопытны, дасведчаны, натрэніраваны; практыкоўны, бывалы, прабеглы, насабачаны (разм.); біты, набіты, абстраляны, страляны, стрэляны (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)