стра́шно

1. безл., в знач. сказ. стра́шна; ву́сцішна;

мне ста́ло стра́шно мне ста́ла стра́шна (ву́сцішна);

2. нареч. (очень сильно) разг. стра́шна, страшэ́нна;

он стра́шно уста́л ён стра́шна (страшэ́нна) стамі́ўся;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ву́сцішна нареч., разг. жу́тко, стра́шно

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стра́шна нареч.

1. в знач. сказ. стра́шно; бо́язно;

мне ста́ла с. — мне ста́ло стра́шно (бо́язно);

2. разг. стра́шно, ужа́сно;

ён выгляда́е с. — он вы́глядит стра́шно (ужа́сно);

ён с. стамі́ўся — он стра́шно (ужа́сно) уста́л;

◊ на лю́дзях і паме́рці не с. — посл. на миру́ и смерть красна́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бо́язна разг., в знач. сказ. стра́шно, бо́язно

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

страшэ́нна нареч. стра́шно, ужа́сно; чудо́вищно; см. страшэ́нны

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ве́льмі нареч. весьма́, о́чень, сли́шком, кра́йне; кре́пко; стра́шно; чрезме́рно;

не в. стара́нна — не сли́шком приле́жно;

усё гэ́та было́ в. ціка́ва — всё это бы́ло о́чень интере́сно;

в. дзі́ўна, што ты ўдзе́льнічаеш у гэ́тай спра́ве — меня́ кра́йне удивля́ет твоё уча́стие в э́том де́ле;

гэ́та мне в. надаку́чыла — э́то мне стра́шно надое́ло;

в. ўдзя́чны — весьма́ благода́рен;

в. гро́зны — чрезме́рно (сли́шком) гро́зный;

в. до́бра — о́чень хорошо́;

◊ в. паважа́ны — высокоуважа́емый;

не в. (што) — не о́чень (не ахти́, та́к себе)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ужа́сно

1. нареч. (скверно) разг. стра́шна, жахлі́ва;

он ужа́сно вы́глядит ён стра́шна (жахлі́ва) выгляда́е;

2. нареч. (очень, крайне) разг. стра́шна, страшэ́нна;

я ужа́сно рад вас ви́деть я стра́шна (страшэ́нна) рад вас ба́чыць;

3. безл., в знач. сказ. жахлі́ва; (страшно) стра́шна;

э́то ужа́сно! гэ́та жахлі́ва (стра́шна)!;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гнеў (род. гне́ву) м.

1. гнев, негодова́ние ср.;

2. разг. оби́да ж. (чаще переводится конструкцией с гл.);

яго пакрытыкава́лі, дык ко́лькі гне́ву было́ — его́ покритикова́ли, так он стра́шно разоби́делся;

◊ змяні́ць г. на мі́ласць — смени́ть гнев на ми́лость;

не ў г. хай бу́дзе ска́зана — не в оби́ду будь ска́зано

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Труп ‘ мёртвае цела чалавека або жывёлы’ (ТСБМ, Нас., Багушэвіч, Байк. і Некр., Ласт., Федар. 4; уздз., Мат.; віл., Сл. ПЗБ), ‘тулава’ (уздз., уласн. інфарм.): …паненкам — крылушкі… А я мужык глуп — мне ўвесь труп (Бел. казкі), ‘прах, астанкі’: адзежа трупам узялася (Нас.), ‘гніль’ (Багушэвіч, Байк. і Некр.): труп яго бяры — праклён (Вушац. сл.), ст.-бел. трупъ ‘мёртвае цела’, зборн. трупие ‘целы мёртвых’ (ГСБМ), трупъ ‘тс’: страшно было трупу московского гледѣти (17 ст., Карскі 2-3, 316); stojaczy na trupi (Хроніка Быхаўца). Укр. труп ‘мёртвае цела, мярцвяк’, рус. труп ‘тс’, ‘тулава’, ‘струп’, стараж.-рус. трупъ ‘мёртвае цела’, ‘ствол дрэва, пень’, польск. trup, н.-луж. tšup ‘мярцвяк’, в.-луж. trup ‘струп’, ст.-чэш. trup ‘пень’, ‘ствол’, чэш. trup, славац. trup ‘тулава, корпус’, славен. trúp ‘тулава’, ‘корпус карабля’, харв. trûp, серб. труп ‘тс’, ‘пень, калода’, макед. труп ‘тулава’, ‘мёртвае цела’, ‘пень, пацурбалак’, ‘даўбешка’, балг. труп ‘тулава’, ‘ствол дрэва’, ‘мёртвае цела’, ст.-слав. троупъ ‘мёртвае цела’, зборн. троупиѥ. Прасл. *trupъ роднаснае літ. traupùs ‘крохкі’, trupė́ti ‘крышыцца, гніць, драбніцца’, trùpas ‘старац’, ст.-прус. trupis ‘калода’ — на думку Мілеўскага (SOc, 18, 29), запазычана з польскай; лат. satrupēt ‘гніць, згніваць’, ‘спарахнець’, ст.-грэч. τρΰπη ‘дзірка’, τρυπάω ‘свідрую’, якія ўзыходзяць да і.-е. *trou‑po‑/‑s ‘пень, калода’ < і.-е. *ter‑/*treu̯/*trou̯‑ ‘церці, расціраць’, ‘свідраваць’ (Фасмер, 4, 109; Голуб-Копечны, 392; Брукнер, 578; Младэнаў, 640; Буга, РФВ, 75, 151; Скок, 3, 516; Каруліс, 2, 433; ЕСУМ, 5, 657; Сной₂, 789; Борысь, 645). Паводле Махэка₂ (655), прасл. *trupъ мела першаснае значэнне ‘спарахнелы ствол дрэва’, параўн. каш. trëpa ‘спарахнелае бервяно, асабліва ў тарфянішчы’ (SEK, 5, 166), польск. trupieć ‘трухлявець, дзеравянець’. Гл. таксама меркаванні пра зыходнае значэнне ‘частка, кавалак’ на падставе балг. разтру́пя ‘парубаць дрэва на часткі’ (Новое в рус. этим., 239), параўн. таксама харв. rastrupati ‘разбіць на кавалкі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)