старажы́тны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. старажы́тны старажы́тная старажы́тнае старажы́тныя
Р. старажы́тнага старажы́тнай
старажы́тнае		 старажы́тнага старажы́тных
Д. старажы́тнаму старажы́тнай старажы́тнаму старажы́тным
В. старажы́тны (неадуш.)
старажы́тнага (адуш.)		 старажы́тную старажы́тнае старажы́тныя (неадуш.)
старажы́тных (адуш.)
Т. старажы́тным старажы́тнай
старажы́тнаю		 старажы́тным старажы́тнымі
М. старажы́тным старажы́тнай старажы́тным старажы́тных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

старажы́тны, -ая, -ае.

1. Які ўзнік або існаваў даўно; вельмі даўні.

С. звычай.

Старажытныя грэкі.

Старажытныя паданні.

2. Вельмі стары.

С. бор.

|| наз. старажы́тнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

старажы́тны дре́вний; стари́нный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

старажы́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які даўно прайшоў, мінуў (пра час). [Павел Лукіч:] — Але ж пэўных граніц між плямёнамі ў тыя старажытныя часы быць не магло. В. Вольскі. Старажоўка нясе назву, відаць, аж са старажытнага часу. Новікаў. // Які існаваў, быў, жыў у мінулыя часы. Старажытныя грэкі. Старажытная Русь. □ Невялічкая палянка паміж гушчару, асвечаная месяцам, выглядала нейкім цудоўным гняздом старажытных людзей. Чарот.

2. Які створаны, узнік у далёкім мінулым і захаваўся да гэтага часу. Старажытная легенда. Старажытныя паданні. □ Апошні прыпынак — ля старажытных сцен Крамля, дзе жыла і працавала Н. К. Крупская. «Звязда». На старажытным дзядзінцы тая самая векавая ратуша. Грамовіч.

3. Вельмі стары. Не, не спіць, не дрэмле Старажытны бор: Ён вартуе землі, Даўні свой прастор. Колас. Голлямі хістаючы калматымі, Хвоі старажытныя рыпяць. Панчанка. // Старадаўні. Можна было ўявіць чалавека ў старажытнай доктарскай мантыі. Ліс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

манускры́пт, -а, М -пце, мн. -ы, -аў, м.

Старажытны рукапіс.

Старадаўнія манускрыпты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

старажы́тнасць, -і, ж.

1. гл. старажытны.

2. звычайна мн. Помнікі мінулага.

У горадзе многа старажытнасцей.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пабраці́мства, -а, н.

Старажытны славянскі звычай замацавання мужчынскай дружбы прыраўноўваннем яе да братніх адносін.

П. франтавікоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

старажытна...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнні адпавядае слову «старажытны», напр.: старажытнагрэчаскі, старажытнаегіпецкі, старажытнаяўрэйскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

і́канапіс, -у, м.

Пісанне ікон як від рэлігійнага жывапісу.

Старажытны і.

|| прым. іканапі́сны, -ая, -ае.

Іканапісная майстэрня.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

древне́йший превосх. ст. найстаражы́тнейшы, найстаражы́тны, са́мы старажы́тны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)