спі́хваць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
спі́хваю |
спі́хваем |
| 2-я ас. |
спі́хваеш |
спі́хваеце |
| 3-я ас. |
спі́хвае |
спі́хваюць |
| Прошлы час |
| м. |
спі́хваў |
спі́хвалі |
| ж. |
спі́хвала |
| н. |
спі́хвала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
спі́хвай |
спі́хвайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
спі́хваючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
спі́хваць несов., см. спіха́ць I
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спі́хваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да спіхнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спіхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак.
Тое, што і сапхнуць.
|| незак. спі́хваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. спі́хванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спі́хвацца, ‑аецца; незак.
Зал. да спіхваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спі́хванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. спіхваць — спіхнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спи́хивать несов., прям., перен., разг. спіха́ць, спі́хваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
увапрэ́ць, увапрэю, увапрэеш, увапрэе; пр. увапрэў, ‑прэла; зак.
Тое, што і упрэць. Бульба ўвапрэла добра. Сабаленка. Мне стала лягчэй. Затое Іван увесь увапрэў: жыта пайшло густое, каласы частыя, саломка, бы трысцё, і ён не паспяваў спіхваць .. з палатна. Кухараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ста́лкивать несов.
1. сашту́рхваць, саштурхо́ўваць; (спихивать) спіха́ць, спі́хваць;
2. (заставлять удариться) сту́каць;
3. (заставлять соприкасаться) сутыка́ць; см. столкну́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тра́пта ‘від плыта для сплаву шпал’: ходзі́ць на тра́пты ‘займацца лесасплавам’ (ТС), трапто́ўка ‘змацаванне разам двух, чатырох або шасці калачоў, што звязваюць дровы на плыту разам’, траптава́ць ‘рабіць траптоўку’ (навагр., Жыв. сл.). Са ст.-польск. trapta, trawta, tryfta, запазычанага з с.-в.-ням. trift ‘сплаў бярвенняў, лесаматэрыялу’, н.-ням. Trift ‘тс’ < с.-в.-ням. triften ‘гнаць, прыводзіць у рух, піхаць, спіхваць’ (Борысь, 640; Брукнер, 575; ЕСУМ, 5, 623). Гл. таксама тратва.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)