спо́рны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
спо́рны |
спо́рная |
спо́рнае |
спо́рныя |
| Р. |
спо́рнага |
спо́рнай спо́рнае |
спо́рнага |
спо́рных |
| Д. |
спо́рнаму |
спо́рнай |
спо́рнаму |
спо́рным |
| В. |
спо́рны (неадуш.) спо́рнага (адуш.) |
спо́рную |
спо́рнае |
спо́рныя (неадуш.) спо́рных (адуш.) |
| Т. |
спо́рным |
спо́рнай спо́рнаю |
спо́рным |
спо́рнымі |
| М. |
спо́рным |
спо́рнай |
спо́рным |
спо́рных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
спо́рны, -ая, -ае.
1. Пра дзейнасць, працу: хуткі і паспяховы.
Спорная праца.
2. Пра дождж: які хутка пакрывае або змочвае зямлю.
С. дождж.
3. Які пры малых затратах дае найлепшы вынік; выгадны ў гаспадарчых адносінах.
Спорныя крупы.
Спорная пшаніца.
4. Пра почырк: з вузкімі, дробнымі, блізка размешчанымі літарамі і невялікімі прамежкамі паміж словамі.
|| наз. спо́рнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спо́рны
1. в разн. знач. спо́рый;
жы́та ўрадзі́ла не густо́е, але́ ~нае — рожь уроди́лась не густа́я, но спо́рая;
~ная пра́ца — спо́рая рабо́та;
2. (о дожде и т.п.) спо́рый;
3. (о почерке и т.п.) убо́ристый;
4. экономи́чный, вы́годный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спо́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, што спорыцца; хуткі і паспяховы (пра дзейнасць, працу). Закіпела дружная спорная праца, у якой Марына Паўлаўна не толькі не тамілася больш, а нібы адпачывала ад ранейшае зморы. Зарэцкі. // Складны, энергічны. Жвір выстукаў пальцамі па лаўцы нейкі спорны і дробны марш. Адамчык. // Які найбольш падыходзіць да выканання чаго‑н.; найбольш практычны, эканомны. Трактар — Дужы і ў працы спорны. Колас. Буланы, застаяўшыся ў гарадку, апанаваны аваднямі, імчаў лінейку спорнай рыссю. Хадкевіч.
2. Які хутка змочвае або пакрывае зямлю (пра снег, дождж); часты. Нядаўна прайшоў спорны дождж, і ісці па слізкай абочыне было цяжка. Парахневіч. Снег валіў нядоўга з неба, але быў да таго густы і спорны, што праз якую гадзіну горад стаў белы. Васілёнак.
3. Які дае пры малых затратах найлепшы вынік; выгадны ў гаспадарчых адносінах. Спорная мука. □ Дровы, праўда, былі не самавітыя, бо не надта спорныя, у большасці галлё ды пруцце. Кулакоўскі. // З вялікай колькасцю ягад, зярнят і пад. Колькі разоў падыходзіў я да.. [каліны] і любаваўся спорнымі гронкамі ягад! Бажко. [Юстын:] — Такой пшаніцы мы і, праўда, зроду не бачылі — буйная, спорная, што золата. Краўчанка. // Буйны, вялікі. Мох на балоце густы, спорны. Галавач. Слёзы пацяклі па твары, гарачыя і спорныя. Крапіва. На .. [чамаданчыку] кроплі вады: сцякліся адна да адной, спорныя цяпер, круглыя, як гарох. Пташнікаў.
4. З вузкімі, дробнымі, блізка размешчанымі літарамі і невялікімі прамежкамі паміж словамі (пра почырк і пад.). [Рэдактар] падаў.. [Віктару] густа спісаны спорным почыркам ліст паперы. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
убо́ристый спо́рны, дро́бны; (сжатый) сці́слы;
убо́ристая печа́ть спо́рны (дро́бны) друк;
убо́ристый шрифт спо́рны (дро́бны) шрыфт;
убо́ристый по́черк сці́слы по́чырк.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
увішны́, -а́я, -о́е.
1. Жвавы, спрытны ў рухах (пра чалавека, жывёл, птушак); уласцівы такому чалавеку; хуткі, спорны.
У. у рабоце.
Увішныя рухі.
2. перан. Вынаходлівы, хітры.
У. палітык.
|| наз. уві́шнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спарне́йшы, ‑ая, ‑ае.
Выш. ст. да прым. спорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацурбо́ліць
‘пайсці (пра спорны дождж); памачыцца’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пацурбо́лю |
пацурбо́лім |
| 2-я ас. |
пацурбо́ліш |
пацурбо́ліце |
| 3-я ас. |
пацурбо́ліць |
пацурбо́ляць |
| Прошлы час |
| м. |
пацурбо́ліў |
пацурбо́лілі |
| ж. |
пацурбо́ліла |
| н. |
пацурбо́ліла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
пацурбо́ль |
пацурбо́льце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
пацурбо́ліўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)