спапялі́ць, -лю́, -лі́ш, -лі́ць; -лі́м, -пеліце́, -ля́ць; -лёны; зак., каго-што.

1. Ператварыць у попел, спаліць дашчэнту.

С. вёску.

2. перан. Растраціць у змаганні, перажываннях, хваляваннях (сілу, энергію і пад.).

|| незак. спапяля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. спапяле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спапялі́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. спапялю́ спапялі́м
2-я ас. спапялі́ш спапеліце́
3-я ас. спапялі́ць спапяля́ць
Прошлы час
м. спапялі́ў спапялі́лі
ж. спапялі́ла
н. спапялі́ла
Загадны лад
2-я ас. спапялі́ спапялі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час спапялі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

спапялі́ць сов., прям., перен. испепели́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спапялі́ць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.

1. Спаліць датла, ператварыць у попел. Хадзіў агонь на двор з двара, Жалобна ветры вылі. Славуты домік песняра Фашысты спапялілі. А. Александровіч. Усё пярун тут спапяліў. Тут балявала смерць па-царску. Дайнека. / у перан. ужыв. Вочы .. [Сёмкі] гатовы, здаецца, спапяліць усё перад сабой. Лынькоў.

2. перан. Растраціць у барацьбе з чым‑н. (жыццё, сілы і пад.). А ці не надта замнога для лёсу аднаго пакалення каханняў, надзей, запаветных імкненняў спапяліў ваенны пажар? Лукша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

испепели́ть сов. спапялі́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спапяля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да спапяліць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спапяле́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. спапяліць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Спрышчыцца, спры́шчытысʼ ‘памерці, скачанець’ (Клім.). Гарачава (Этимология–1985, 64) выводзіць з спры́шчыты ‘адмарозіць’ (Клім.); звычайна спры́шчыць ‘спячы’ (Сцяшк. Сл.), ‘спапяліць’ (ТС). Да прышчыць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спапялёны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад спапяліць.

2. у знач. прым. Спалены дашчэнту, ператвораны ў попел. І каміны званамі звоняць на месцы спапялёных хат. Прыходзька.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спаліць, спапяліць; спейкаць (абл.); спячы, высмаліць, выкаціць (перан.) □ пусціць агнём, пусціць дымам, пусціць з дымам

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)