спага́да

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. спага́да
Р. спага́ды
Д. спага́дзе
В. спага́ду
Т. спага́дай
спага́даю
М. спага́дзе

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

спага́да, -ы, ДМ -дзе, ж.

1. Спачуванне каму-н. у сувязі з чым-н., добразычлівыя адносіны да каго-н.; маральная падтрымка.

С. да людзей.

2. Літасць да каго-н. з чыйго-н. боку.

Ніякай спагады гультаям!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спага́да ж. сочу́вствие ср., сострада́ние ср., уча́стие ср.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спага́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Спачуванне і каму‑н. у сувязі з чым‑н. Але Стэпа была адна: ні помачы, ні спагады чакаць ёй не было адкуль... Гартны. У.. голасе [Кірылы] адчуваўся боль і спагада да жонкі, на лёс якой выпала гэтулькі клопатаў. Гурскі. // Добразычлівыя адносіны да каго‑, чаго‑н.; маральная падтрымка. Свет жорсткі, ніхто не разумее здольнага хлопца, нават свае людзі. Мае спагаду адно дзед. Лужанін.

2. Літасць да каго‑н. з чыйго‑н. боку. Я ведаю, спагады Ён ворагу не дасць. Глебка. Яе будзе спагады вяльможнаму гаду, Хай моліцца богу! Бажко.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Спага́да ‘спачуванне, сімпатыя’ (ТСБМ, Байк. і Некр., Стан., Варл.), спага́д (Стан.), спагадзі́на ‘тс’ (Барад.). Аддзеяслоўныя назоўнікі ад спагада́ць ‘адносіцца са спагадай, спачуваць, праяўляць літасць’ (ТСБМ, Байк. і Некр., Арх. Федар., Касп., Пятк. 2, ТС), якое да прасл. *goditi < *godina (гл. год).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спагада́нне, -я, н.

Тое, што і спагада.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

міласэ́рнасць, -і, ж.

Гатоўнасць да дапамогі каму-н., спагада іншым.

Праявіць м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ла́ска

‘пяшчота, спагада’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. ла́ска
Р. ла́скі
Д. ла́сцы
В. ла́ску
Т. ла́скай
ла́скаю
М. ла́сцы

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

спо́гадзь ж., обл., см. спага́да

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лі́тасць, -і, ж.

Добрыя, велікадушныя адносіны; міласць, спагада.

◊

Без літасці —

1) жорстка, строга, сурова;

2) неміласэрна, не шкадуючы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)