сомкну́ть сов.
1. (соединить) самкну́ць, злучы́ць;
2. (глаза) сплю́шчыць, заплю́шчыць, мног. пазаплю́шчваць, зве́сці; (губы) стулі́ць; (о створчатых предметах) скла́сці, стулі́ць; см. смыка́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
самкну́ць сов., в разн. знач. сомкну́ть;
с. рады́ — сомкну́ть ряды́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заплю́шчыць сов. (глаза) закры́ть, сомкну́ть, смежи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пазаплю́шчваць сов. (глаза) закры́ть, сомкну́ть, смежи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стулі́ць сов. сжать, сомкну́ть;
с. гу́бы — сжать гу́бы;
с. но́жкі цы́ркуля — сомкну́ть (сжать) но́жки ци́ркуля
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
схіну́ць сов.
1. (соединить) сдви́нуть, сомкну́ть;
с. што́ры — сдви́нуть (сомкну́ть) што́ры;
2. склони́ть, наклони́ть; опусти́ть;
с. галаву́ — склони́ть (наклони́ть, опусти́ть) го́лову
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сплю́шчыць I сов. (глаза) закры́ть, сомкну́ть, смежи́ть
сплю́шчыць II сов. (давлением) сплю́щить, сплю́снуть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ве́жды мн., уст., поэт. паве́кі, -каў, ед. паве́ка ср.;
сомкну́ть ве́жды сплю́шчыць (зве́сці) паве́кі, заплю́шчыць во́чы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Імкну́цца, імкну́ць ’хутка рухацца, накіроўвацца куды-н’., ’старацца трапіць куды-н., быць дзе-н. або стаць кім-н.’, ’настойліва дамагацца чаго-н.’ (ТСБМ). Рус. ‑мкнуть толькі ў складзе прэфіксальных утварэнняў: примкнуть, сомкнуть, замкнуть, отомкнуть і г. д. Укр. імкну́ти ’скеміць’, польск. mknąć ’імчацца’, чэш. уст. mknouti se ’прыціскацца’, славен. makniti ’ссунуць, пасунуць, зрушыць’, серб.-харв. ма̀кнути ’тс’, балг. мъ́кна ’цягнуць, валачы’, ц.-слав. мъкнѫти сѧ ’хутка рухацца’. Прасл. дзеяслоў *mъknǫti (sę), суадносны з *mъkěti (гл. імчаць), генетычна роднасны літ. mùkti, munkù, mukaũ ’вызваляцца, бегчы, выслізгвацца’, лат. mukt ’змахнуць, саслізнуць, уцячы, выслізнуць’, на іншай ступені чаргавання: літ. maũkti, maukiù, maukiaũ ’цягнуць, сцягнуць’, ст.-інд. muñcáti, mucáti ’вызваляе, выпускае’, авест. framuχti‑ ’збавенне’. Праабражэнскі, 1, 540–541; Фасмер, 2, 631. Назоўнік імкне́нне, відаць, пад уплывам польск. mknienie з пратэзай і‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
закры́ть сов.
1. зачыні́ць, мног. пазачыня́ць;
2. (покрыть) закры́ць, мног. пазакрыва́ць; (заслонить — ещё) заслані́ць, мног. пазасланя́ць;
3. (прекратить, закончить) закры́ць;
4. (сложить, сомкнуть что-л. раскрытое) загарну́ць, згарну́ць, скла́сці;
5. (глаза) закры́ць, мног. пазакрыва́ць, заплю́шчыць, мног. пазаплю́шчваць; см. закрыва́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)