смакава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак., што.
1. Есці або піць паволі, з асалодай, каб адчуць смак (у 1 і 2 знач.).
С. кляновы сок.
С. кожны глыток.
2. Есці ці піць на пробу; каштаваць.
Асцярожна с.
3. перан. Успрымаць, адчуваючы асаблівае задавальненне, цешыцца, радавацца чаму-н.
С. апошнія навіны.
|| наз. смакава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
смакава́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
смаку́ю |
смаку́ем |
| 2-я ас. |
смаку́еш |
смаку́еце |
| 3-я ас. |
смаку́е |
смаку́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
смакава́ў |
смакава́лі |
| ж. |
смакава́ла |
| н. |
смакава́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
смаку́й |
смаку́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
смаку́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
смакава́ць несов.
1. прям., перен. смакова́ть;
с. ко́жны глыто́к — смакова́ть ка́ждый глото́к;
с. анекдо́т — смакова́ть анекдо́т;
2. про́бовать;
◊ с. напе́рад — предвкуша́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
смакава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак., што і без дап.
Разм.
1. Есці або піць паволі, з асалодай, стараючыся адчуць смак чаго‑н. Але ж якім потым мёдам частавала маці, — еў бы, здаецца, штодня ды смакаваў бы! Лынькоў. Смакуюць ягады малыя... А пасівелыя дзяды Гады прыпомнілі былыя. І. Калеснік. [Лялькевіч] выцер рукавом пот і, закінуўшы галаву, пачаў піць павольна, смакуючы кожны глыток. Шамякін.
2. Есці або піць на пробу. Толькі пры лоўлі карася, ляшча і асабліва ліня, якія спачатку смакуюць, а ўжо потым глытаюць насадку, магчыма адхіленне ад.. правіла. Матрунёнак.
3. перан. Успрымаць, перажываць што‑н., адчуваючы асаблівае задавальненне; цешыцца з чаго‑н., радавацца чаму‑н. Варожыя языкі ахвотна перамолвалі ўсю гэту бязглуздзіца, упрыгожвалі яе не менш бязглуздымі дадаткамі, смакавалі з усіх бакоў. Крапіва. Мне хацелася смакаваць гэты сон, забыцца ў ім хоць на нейкую хвілю пра ўсё, хацелася працягнуць яго як мага далей. С. Александровіч. Памчымся мы на ніз крыніцы, Аж толькі вецер засвідруе! — Язду ўжо дзядзька тут смакуе. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смакова́ть несов. смакава́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
смакава́цца, ‑куецца; незак.
Зал. да смакаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смакава́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. смакаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смакава́ны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад смакаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смакава́цца несов., страд. смакова́ться; про́боваться; см. смакава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
смакану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Аднакр. да смакаваць (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)