слі́зь

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз.
Н. слі́зь
Р. слі́зі
Д. слі́зі
В. слі́зь
Т. слі́ззю
М. слі́зі

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

слизь слізь, род. слі́зі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

слізь, слі́зі, ж.

Цягучая і слізкая маса, якая выдзяляецца некаторымі клеткамі жывых арганізмаў, слізістымі залозамі.

|| прым. слі́зісты, -ая, -ае і слі́зевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

смарка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

Рэзкім выдыхам ачышчаць нос ад слізі.

|| зак. вы́смаркацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| аднакр. смаркану́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адха́ркацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.

1. Харкаючы, ачысціць горла ад макроты, слізі.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аддзяліцца пры харканні.

Уся макрота адхаркалася.

|| незак. адха́рквацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адха́ркнуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ні́ся; зак.

1. Харкнуўшы, ачысціць горла ад макроты, слізі.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аддзяліцца пры адхаркванні.

Макрота адхаркнулася.

|| незак. адха́рквацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

слізецячэ́нне, ‑я, н.

Захворванне дрэў і кустоў, якое суправаджаецца выдзяленнем слізі з галін і ствалоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сукуле́нты, ‑аў; адз. сукулент, ‑у, М ‑нце, м.

Шматгадовыя расліны з тоўстым сакавітым лісцем або сцёбламі, што ўтрымліваюць шмат вады і слізі.

[Лац. succulentus — сакавіты.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ліпня́к ’масляк’ (маст., Сцяшк. Сл.). Відавочна, недакладны запіс. З ляпняк. Да ляпіць, ляпіцца (гл.). Названа паводле клейкай слізі, якая пакрывае гэты грыб.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

слізь, слізі, ж.

1. Цягучая і слізкая маса, якая выдзяляецца некаторымі клеткамі жывёлін і раслін. Кароткім спружыністым рухам.. [вугор], як змяя, выслізне з вашых рук.. Гэтаму.. дапамагае яго надзвычай дробная, схаваная ў скуры луска, накрытая зверху тоўстым слоем слізі. Матрунёнак.

2. Слізкі, цягучы налёт на прадметах ад пастаяннай вільгаці. Ля берагоў возера было мелкае, а дробныя каменьчыкі, што ўсцілалі дно, пакрыты нейкай зялёнай сліззю. Ваданосаў. Косця сцёр з біклагі слізь і ракушкі, паспрабаваў адкруціць вечка. Гамолка. / у перан. ужыв. А крытык скажа строгі, Як адмятала дрэнь і слізь Яна [праўда] з жыцця дарогі. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)